استاد دانشگاه و کارشناس حوزه آسیب‌های اجتماعی با اشاره به مشکلات و معضلات اجتماعی در استان کرمانشاه به دو زلزله خانمانسوز در بزهکاری جوانان این استان اشاره کرد و گفت: متاسفانه از نظر ناهنجاری‌های اجتماعی در کشور انگشت‌نما شده ایم.

خدامراد میرزایی‌کارشناس ارشد مشاوره و عضو پیشگیری از اعتیاد استان کرمانشاه در مورد گسترش رو به فزاینده آسیب‌های اجتماعی در این استان گفت: مردم کرمانشاه زخم خورده هشت سال جنگ ایران و عراق هستند. این استان در طول جنگ تحمیلی سپر بلای ایران بود و تاثیرات جنگ منجر به انواع آسیب‌ها در این منطقه جنگی شد. از جمله مشکلات ناشی از جنگ، بحران اقتصادی به وجود آمده است و بسیاری از سرمایه‌داران بین‌المللی و داخلی حاضر نیستند در این منطقه سرمایه‌گذاری کنند چرا که بسیاری از زیرساخت‌ها نابود شده و هنوز بازسازی نشده‌اند و به دلیل مرزی بودن استان، بسیاری از آنها نگران سرمایه‌گذاری در این استان هستند. بخش دیگر مشکلات‌ جنگ، آسیب‌های روحی و روانی وارد شده به مردم است؛ جنگ اثرات و پیامدهای محسوسی از جمله پرخاشگری‌، خشونت‌گرایی و خشونت‌پذیری را در روحیه مردم برجای گذاشته که بسیار مشهود است. حالا بماند چه تعداد از مردم جانباز و شهید شدند. متاسفانه کرمانشاه به حال خودش رها شده است.

معضل مهاجر پذیری کرمانشاه

این مدرس دانشگاه افزود: از دیگر مشکلات استان مهاجر پذیر بودنش است؛ به عنوان مثال مردم استان‌هایی مانند: کردستان، ایلام، همدان و لرستان بنا به دلایل مختلف به کرمانشاه مهاجرت کرده‌اند که این مساله باعث چند فرهنگی در شهرستان شده است به طوری که اگر پرونده‌های پزشکی بیمارستان‌های استان را بررسی کنیم از هر ۱۰ بیمار حدود ۸ نفر آنها از استان‌های همجوار به این استان مهاجرت کرده اند که مهاجرت‌شان هیچ خیری برای مردم کرمانشاه نداشته است. علاوه بر این کرمانشاه نسبت به استان همجوار خود مانند کردستان تقریبا دارای فرهنگ مشترکی است؛ آنها امنیت بهتری دارند و علت این است که این استان مهاجرپذیر نبوده است.

مردم کرمانشاه زخم خورده هشت سال جنگ تحمیلی هستند. این استان سپر بلای ایران بود و تاثیرات جنگ منجر به انواع آسیب‌ها در این منطقه شد.

میرزایی از دیگر عوامل آسیب‌های اجتماعی در استان را حاشیه‌نشینی عنوان کرد و گفت: متاسفانه این موضوع در کرمانشاه بسیار شایع و از کنترل خارج شده است. از طرفی دیگر آمار بیکاری بالایی در مناطق حاشیه نشین استان رقم بالایی دارد. به دلیل اینکه زندگی در شهرک‌های حاشیه‌ای به لحاظ امکانات شرایط بهتری نسبت به دیگر مناطق استان دارد و بسیاری برای زندگی این مناطق را انتخاب می‌کنند که متاسفانه به دلیل فقدان نظارت های امنیتی و انتظامی زمینه آسیب های اجتماعی بیشتری دارد.

 این آسیب شناس مسائل اجتماعی با بیان اینکه افراد مختلفی از سراسر ایران برای خروج غیر قانونی به این استان وارد می‌شوند، افزود: این افراد آسیب‌های مختلفی را با خودشان به همراه می‌آورند و تاثیرات بسیار مخربی بر روی جوانان دارند.

این کارشناس ارشد مشاوره در ادامه به معضل بیکاری در استان اشاره کرد و گفت: از آمار بیکاری در کرمانشاه به عنوان “زلزله” یاد می‌شود. بسیاری از واحدهای صنعتی ما تعطیل شده و افراد بسیاری بیکارند. جوانان تحصیلکرده یا بیکارند یا به کارهای خدماتی روی آورده‌اند که به افسردگی و مشکلات روحی آنها منجر شده و این خود زمینه را برای انواع بزهکاری ها در استان فراهم کرده است.

مسئولان پاسخگوی بیکاری جوانان باشند

وی ادامه داد: جوانان بسیاری برای به دست آوردن شغل حتی به استان‌های دیگر رفته‌اند ولی متاسفانه شغلی به دست نیاورده و سرخورده به استان‌شان بازگشتند. عده‌ای نیز به استان‌های جنوبی مخصوصا عسلویه مهاجرت کردند و در آن شرایط سخت و طاقت‌فرسا برای ماهی یک میلیون تومان سختی ها را تحمل می کنند که این مبلغ هم هر چند ماه یک بار به آنها پرداخت می‌شود که حتی این مبلغ نیمی از هزینه رفت و آمدشان را هم تامین نمی‌کند.

وی افزود: به لحاظ آسیب‌های اجتماعی متاسفانه انگشت‌نما هستیم؛ در این استان مسائل خاص فرهنگی وجود دارد که هنوز مورد بررسی قرار نگرفتند؛ یعنی دچار یکسری مسائل و انحرافات هستیم که اینها باید فرهنگ‌سازی شود. سال گذشته نیز زلزله‌ای آمد و کل هزینه‌های استان را درگیر خودش کرد و متاسفانه وضع از آن چیزی که بود بدتر شد. برای بازسازی مناطق تخریب شده پیمانکارهایی آمدند که از نیروی کار جوانان اینجا هیچ استفاده نکردند و اغلب نیروی کار با خودشان آورده بودند. شما اگر به وضعیت خانواده های زلزله زده نگاه کنید حتی در واحدهای آموزشی مشکل دارند. بچه های مناطق زلزله زده حتی مدرسه نمی‌آیند چرا که اصلا خانه‌ای ندارند که داخل آن زندگی کنند. پس این دانش آموزان رفتن‌شان به مدرسه چه سودی دارد. ما نمی‌خواهیم کسی را زیر سئوال ببریم، فقط درخواست کمک داریم و از مسئولان می خواهیم اقدامات اصولی برای این استان انجام شود.

جوانان کرمانشاه از جان‌شان سیر شدند

وی به خودکشی و “دیگر کشی‌های” مردم کرمانشاه اشاره کرد و افزود: اینها افراد افسرده‌ای هستند که از جان‌شان سیر شدند. اهالی کرمانشاه مردمی بسیار بافرهنگ و اصیل هستند ولی به دلیل مشکلات فراوان آسیب دیده‌اند. این افراد خشونت‌گری ذاتی ندارند. در مورد این همه آسیب‌های اجتماعی، اقتصادی، روحی و روانی و بیکاری که دارند می‌بینیم که این افراد با این مشکلات باعث آسیب زدن به خود و دیگران می شوند. 

وی برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی در این استان ایجاد شغل را پیشنهاد کرد و ادامه داد: باید برای جوانان این استان ابتدا ایجاد شغل کرد و زمینه آسیب‌ها را از میان برد. آنوقت اگر کسی سر کار نرفت و دنبال درآمدزایی نبود، باید گفت این فرد مشکل دارد. جوانانی هستند که حاضرند برای ماهی ۵۰۰ هزار تومان کار کنند آنهم جوانان تحصیلکرده که می‌گویند از خانه‌نشینی خسته شده‌ایم.

میرزایی در ادامه به آمار بالای سرقت در کرمانشاه اشاره کرد و گفت: احساس ناامنی در مورد سرقت ماشین‌آلات و منازل بالا رفته و مردم استان احساس ناامنی دارند و این حس ناامنی از خود ناامنی بسیار بدتر است.

وی به خودکش و قتل ها با سلاح گرم در بین جوانان استان اشاره کرد و ادامه داد: ما در بررسی مسائل اجتماعی و آسیب‌ها می‌گوییم محیط یکی از عوامل و فاکتورهای موثر در بروز این معضل است. در دسترس بودن اسلحه باعث می‌شود هر لحظه احتمال وقوع یک قتل یا فاجعه ای وجود داشته باشد. هر چند که ما مقام امنیتی نیستیم ولی می‌دانیم به وفور اسلحه در دسترس مردم قرار دارد. در استان به دلیل وسعت مرزی چندان با ورود اسلحه به استان قابل کنترل نیست و این محموله به صورت قاچاق وارد می‌شود. البته نه اینکه مسئولان انتظامی نخواهند کنترل کنند بلکه از توان‌شان خارج است.

به تازگی اسلحه به راحتی در دسترس مردم قرار دارد هر چند که ما مقام امنیتی نیستیم ولی می‌دانیم به وفور اسلحه در دسترس مردم است

جامعه ما درمانگر است نه پیشگیر

وی گفت: برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی باید فرهنگ پیشگیری به وجود بیاید و باید جامعه نسبت به این موضوع حساس شود. آنقدر که برای درمان هزینه می‌شود برای پیشگیری نمی شود. جامعه ما متاسفانه جامعه درمانگر است و برای درمان افراد حسابی پول می‌ریزند و مافیای درمان بسیار خطرناک‌تر از خود آسیب‌های اجتماعی هستند. به طور مثال افراد برای پیشگیری از اعتیاد صد هزار تومان هزینه نمی‌کنند ولی برای درمان آن حاضرند میلیونی پول بدهند که آن وقت دیگر درمان هم فایده‌ای ندارد. باید این فرهنگ تغییر کند به طور مثال مانند داروسازی در ساخت ترامادول که خود در جامعه ما یک فاجعه است. باید انرژی صرف افراد سالم شود که دیگر دچار مشکل نشوند و به لحاظ آسیب شناسی بر روی خانواده‌ها کار شود چرا که خانواده‌ها در پیشگیری از جرائم اجتماعی تاثیرگذارند.

وی گفت: کودک شخصیت اولیه‌اش در درون خانواده شکل می‌گیرد و اگر درست تربیت نشود آمادگی برای ورود به جامعه مدرسه و دانشگاه را ندارد و عملکرد این فرد به جامعه آسیب خواهد زد. برای آموزش خانواده‌ها باید هزینه مالی و زمانی صورت بگیرد هر چند بسیاری از آسیب‌ها قابل درمان نیستند ولی قابل کنترل اند. به طور مثال دنیا کار پیشگیری از مواد مخدر را از ۶۵ سال پیش آغاز کرده ولی پیشگیری در کشور ما ۲۵ سال است که آغاز شده یعنی ما چهل سال از دنیا عقب‌تریم.

 میرزایی ادامه داد: پیشگیری همیشه کم‌هزینه‌تر و موفق‌تر است؛ همه ارگان‌ها از جمله آموزش و پرورش، ارشاد، حوزه‌های علمیه و به عنوان مهمترین رکن، وزارت آموزش پزشکی باید وارد عمل شده و با همکاری هم این آسیب‌ها را کنترل کنند. مسئولان باید با دیدگاه روشن‌تری در زمینه آسیب‌های اجتماعی و مسائل آموزشی بنگرند. از مسئولان استانی و عوامل محلی استان برای برطرف کردن این معضل کمک بخواهند که شاید بشود تا حدودی این مشکل را کنترل کرد.

وی با بیان اینکه آسیب های اجتماعی به مشکلات اقتصادی و مالی گره خورده است، افزود: نقش مشکلات مالی در تمامی آسیب‌های اجتماعی استان مشهود و نگران‌کننده است. مسئولان کشوری و استانی اگر کمکی نمی‌کنند، حداقل وضعیت را کنترل کنند تا وضع بدتر از این نشود. باید اذعان کرد که وضعیت روحی و روانی مردم کرمانشاه بحرانی است و آسیب‌های اجتماعی رو به وخامت گذاشته است.

وی ادامه داد: در این استان مشکل بی‌آبی نیز وجود دارد و این نیز ضربه مهلکی به بخش اقتصاد کشاورزی استان وارد کرده و متاسفانه مسئولان کنترلی برکاشت و تولید ندارند و کشاورزی امروز یک حرفه زیان ده محسوب می شود. عده ای از اصفهان و همدان به کرمانشاه آمده‌اند و در بخش کشاورزی برای خودشان اشتغال ایجاد کرده‌اند و باعث بی‌آبی در استان شده‌اند.

به گزارش خبرنگار ایلنا، طی یک ماه گذشته در این استان بر اثر اختلافات خانوادگی و آسیب های اجتماعی ۱۰ نفز به قتل رسیده و ۱۷ نفر مجروح شدند که این آمار قابل توجه و نگران کننده ای در سطح کشور است.

جمهوریت/ مریم بازوند