روزگار سیاه پیاز قرمز و سفید!

برداشت پیاز در کرمانشاه و خصوصا شهرستان هرسین به عنوان قطب تولید پیاز استان، از اوایل شهریور شروع شده و تا اواسط مهر ماه ادامه خواهد داشت.

چند وقتی است که پیاز بختش سیاه شده و سفید و قرمز هم ندارد و البته بخت کشاورزانی که زمین خود را زیر کشت پیاز بردند سیاه‌تر است زیرا نه تنها گاهی سودی عایدشان نمی‌شود بلکه مجبورند پیاز را سر زمین با قیمت بسیار کمتر دو دستی تقدیم دلالان کنند!

سود پیاز فقط به جیب دلالان می‌رود، افرادی که پیاز را سر زمین از کشاورز کیلویی هزار تا ۱۵۰۰ تومان بسته به نوع و کیفیت می‌خرند و در نهایت با قیمت چند برابری به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسد و این سود پنج، شش هزار تومانی فقط عاید واسطه‌ها می‌‌شود نه کشاورزان.

این در حالیست که واسطه‌ها هیچ زحمتی برای تولید پیاز نمی‌کشند و تمام زحمت بدون سود و عایدی چندانی بر دوش کشاورزان است.

قیمت این روزهای پیاز در بازار کرمانشاه حدود شش تا هشت هزار تومان بر اساس نوع و کیفیت است اما همین پیاز در بهترین حالت و با بهترین کیفیت کیلویی ۱۷۰۰ تومان از کشاورز خریداری می‌شود.

وقتی که شرایط به این گونه باشد کشاورزان گاهی حتی ترجیح می‌دهند پیازی که کاشتند کنار جاده و یا دپو شده سر مزارع از دست برود تا حراج شود.

وقتی که چنین شرایطی رخ می‌دهد کشاورزان دیگر برای دوره بعدی کشت پیاز را انجام نمی‌دهند و این نابسامانی باعث می‌شود پیاز در ماه‌های بعدی در بازار کم شده و قیمت آن چند برابر شود.

دوره‌هایی که نیاز سر از کیلویی ۱۸ تا ۲۰ هزار تومان درآورده کم نبوده و درست در چنین دوره‌هایی کشاورزان حجوم به کشت این محصول می‌برند و نتیجه آن پیاز مازاد است.

بخش زیادی از این نابسامانی به دلیل بی توجهی به الگوهای کشت و مسائل تنظیم بازار است که پیامدهای آن دامن کشاورز و البته مصرف کنندگان را می‌گیرد اما بخش دیگر مربوط به حذف دست واسطه‌ها از خرید محصولات کشاورزی مانند پیاز است تا نه تنها زحمت کشاورزان هدر نرود بلکه مصرف کنندگان نیز مجبور نباشند از جیب خود سود دلال را بپردازند!

عمده پیاز در استان کرمانشاه تولید می‌شود که از کیفیت بسیار خوبی برخوردار است اما کشاورزان هرسین به هیچ عنوان به اندازه زحمتی که می‌کشند عایدی ندارند.

گاهی پیاز را کمتر از کیلویی هزار تومان می‌فروشیم

فرهاد مرادی یکی از کشاورزان هرسین است که پیاز می‌کارد و با بیان اینکه نرخ خرید پیاز اکنون در هرسین کیلویی هزار تا ۱۷۰۰ تومان است، گفت: کمتر کشاورزی می‌تواند پیاز خود را کیلویی ۱۷۰۰ تومان بفروشد زیرا این قیمت صرفا برای پیاز بسیار مرغوب و درشت است.

وی نرخ معمولی که پیاز از کشاورزان هرسینی خریداری می‌شود را هزار تومان اعلام کرد و یادآور شد: در برخی مواقع که محصول زیاد باشد و پیاز ریز حتی با قیمت ارزانتر از هزار تومان هم فروش می‌رود.

این کشاورز با بیان اینکه عمده پیاز توسط واسطه‌ها در مزارع خریداری می‌شود، تاکید کرد: اینکه ساز و کار منظم دولتی با قیمت مصوب برای خرید از کشاورز وجود ندارد باعث می‌شود جیب کشاورز خالی و جیب واسطه‌ها پر شود.

مرادی با اشاره به اینکه در منطقه هرسین عمده خرید پیاز به همین شکل است، خاطرنشان کرد: تنها عده محدودی هستند که خود وانت‌بار دارند و پیاز را مستقیم کنار خیابان‌ها می‌فروشند و مابقی عمدتا محصول خود را به واسطه‌‌ها می‌دهند.

هزینه تولید هر کیلو پیاز ۱۵۰۰ تومان!

یکی دیگر از کشاورزان هرسین هزینه تمام شده هر کیلو پیاز را حدود ۱۵۰۰ تومان اعلام کرد و افزود: با وضعیت کنونی قیمت کود، سم و بذر دیگر کشت پیاز صرفه اقتصادی ندارد.

ناصر نظری با بیان اینکه کشاورزان گاهی پیاز را با کیلویی پانصد تومان ضرر می‌فروشند، عنوان کرد: برخی کشاورزان ترجیح می‌دهند پیاز روی دستشان بماند اما آن را با این قیمت پایین به دست دلالان ندهند.

وی تاکید کرد: در حالی پیاز با ضرر از کشاورز خریداری می‌شود که قیمت فروش آن در خودروهای وانت‌بار و توسط دستفروشان کیلویی پنج هزار تومان و در مغازه‌ها هفت تا هشت هزار تومان است.

این کشاورز با بیان اینکه حتی اگر کشاورزان روی هر کیلو پیاز پانصد تومان هم سود کنند راضی هستند، اضافه کرد: تنها کاری که باعث بهبود وضعیت بازار پیاز می‌شود کوتاه کردن دست واسطه‌ها است که هم آنقدر قیمت فروش آن به مصرف کنندگان بالا نرود و هم کشاورزان ضرر نکنند.

صادرات درمان درد پیاز

یک کارشناس کشاورزی معتقد است، زمانی که پیاز صادر می‌شود وضعیت این محصول هم برای کشاورز وهم برای مردم بهتر است.

محمد علیانی با بیان اینکه کشت پیاز دیگر برای کشاورزان صرفه اقتصادی ندارد، عنوان کرد: هزینه تمام شده بالای پیاز و قیمت پایین فروش آن باعث می‌شود برای ماه‌های آینده دیگر کمتر کشاورزی پیاز بکارد ونتیجه این شرایط گرانی دوباره پیاز است.

این کارشناس کشاورزی با بیان اینکه گاهی این گرانی ها را به صادرات این محصول نسبت می‌دهند، عنوان کرد: این در حالیست گرانی و ارزانی های مکرر انواع محصولات کشاورزی از جمله پیاز صرفا به سیاست های نادرست کشت و تنظیم بازار بستگی دارد و الگوی کشت رعایت شود با این نوسانات قیمت مواجه نخواهیم شد.

علیانی آزاد کردن صادرات پیاز در زمانیکه این محصول زیاد و قیمت آن پایین است را گامی برای مدیریت بازار پیاز دانست که هم باعث می‌شود کشاورز ضرر نکند و هم برای کشور ارزآوری داشته باشد.

وی اضافه کرد: از سوی دیگر باید تنظیم بازار برای پیاز مانند سایر محصولات کشاورزی انجام شود،بدین معنا که زمانیکه قیمت پایین است دولت با قیمت مصوب نسبت به خرید و جمع آوری این محصول در بازار اقدام کند و زمانیکه قیمت بالا رفت پیاز در بازار عرضه شود.

پیش‌بینی تولید بیش از ۲۰ هزار تن پیاز در هرسین

رئیس جهاد کشاورزی شهرستان هرسین با اشاره به سطح زیر کشت پیاز در شهرستان هرسین، گفت: امسال در این شهرستان ۳۶۰ هکتار پیاز کشت شده و پیش‌بینی می‌شود نزدیک ۲۰ هزار تن پیاز در هرسین تولید شود.

علیرضا یاری‌پور متوسط عملکرد پیاز را در مزارع شهرستان هرسین حدود ۶۰ تن در هکتار عنوان کرد.

به گفته وی، اکثر پیاز تولیدی در شهرستان هرسین از نوع پیاز قرمز است که این پیاز به دلیل کیفیت انبارداری بالا و طعم و مزه خاص خود بازارپسندی بالایی دارد و در همه جای کشور شناخته شده است.

یاری‌پور از هرسین یکی از قطب‌های تولید پیاز کشور یاد کرد که سالانه حدود ۱۰ درصد از پیاز تولیدی این شهرستان به خارج از کشور صادر می‌شود.

یاری پور اضافه کرد: پیازکاران شهرستان هرسین به دلیل عدم وجود سردخانه یا واحد فرآوری و یا بازار مستقیم عرضه محصولات کشاورزی، ناچار به فروش محصول خود با قیمت پایین به دلالان هستند و عمده سود ناشی از فروش پیاز عاید واسطه ها می شود.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان هرسین با اشاره به توجیه اقتصادی سرمایه‌گذاری در زمینه پیاز در شهرستان، از سرمایه‌گذاران در زمینه ایجاد واحدهای سردخانه‌ای و یا فرآوری پیاز در شهرستان دعوت کرد.

پیاز روی دست کشاورزان نمی ماند
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه نیز معتقد است پیاز روی دست کشاورزان نخواهد ماند.
نوربخش حاتمی با بیان اینکه اکنون هزینه تمام شده تولید پیاز در خر هکتار به طور متوسط ۷۵ تا ۷۸ میلیون تومان و هزینه تمام شده تولید برای هر کیلو کمتر از ۱۵۰۰ تومان است، اظهار کرد: البته کشاورزانی هم داریم که بیش از این مقدار برای تولید محصول خود هزینه می کنند.
وی قیمتی که اکنون پیاز از کشاورزان خریداری می شود را حدود دو هزار تا ۲۵۰۰ تومان اعلام کرد که بسته به نوع و کیفیت پیاز متفاوت است و یادآور شد: با این شرایط پیاز روی دست کشاورزان نخواهد ماند.
حاتمی گفت: چون اکنون قیمت پیاز در بازار کمتر از قیمت مصوب است، امکان ورود برای تنظیم بازار نیست.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه متوسط عملکرد تولدی پیاز در مزارع استان را حدود ۶۰ تن در هکتار اعلام کرد.
فاطمه کمانی_کرمانشاه