اواخر دهه ۸۰ بود که زمزمه هایی از آمدن یک “مهمان ناخوانده” به کرمانشاه به گوش رسید و بهمن ماه ۹۰ بود که سر و کله‌اش در شهر پیدا شد.
روزها و ماه‌ها و سالها گذشت، کم کم ستون هایی زمخت و زشت در مسیری چند کیلومتری از دل شهر بیرون آمد و این میان مردم شهر فقط قد کشیدن ستون ها را نظاره می کردند.
هر سال وعده پشت وعده که این ستون ها علم شود، قطاری روی آنها به حرکت در می آید که کلی از جمعیت این شهر را با خود جابجا می کند و با وعده های داده شده ترجیح دادیم منتظر بمانیم تا ببینیم سرانجام آن چه می شود، اما با آمدن دولت جدید در اوایل دهه ۹۰ همه چیز عوض شد.
با روی کارآمدن دولت جدید عملا سرنوشت منوریل تغییر پیدا کرد و سال ۹۳ بود که مهمان ناخوانده از راه نرسیده بار و بندیلش را جمع کرد و از این شهر برای همیشه رفت و مهمان جدیدی جایگزین آن شد؛ مهمانی به نام “قطار سبک شهری”.
این یکی کمی آشناتر بود اما با ستون هایی که در شهر علم شده بود و از پروژه منوریل به یادگار مانده بود، اجرای آن کمی عجیب به نظر می رسید، اما مسئولان پروژه به ناچار بعد از کلی بررسی تصمیم گرفتند از این ستون ها استفاده کرده و نیمی از مسیر قطار شهری را در ارتفاع قرار داده و نیمی دیگر آن را زیر زمین ببرند. تصمیمی که عجیب به نظر می رسید، اما در نهایت این تصمیم عجیب اجرایی شد ….
عجیب بودن اجرای آن به کنار، اما آنچه امروز طاقت مردم کرمانشاه را طاق کرده طولانی شدن بیش از حد اجرای این پروژه است، پروژه‌ای که عمر آن از ۱۰ سال رد شده، اما هنوز می توان گفت در ابتدای راه قرار دارد.
پروژه قطار شهری کرمانشاه از سال ۹۳ کار خود را آغاز کرد و قرار بر این است این پروژه در صورت راه اندازی، در فاز اول، از میدان معلم تا میدان آزادی مسافران را جابجا کند
اجرای این پروژه اما از همان ابتدا با موانع بسیاری همراه بود. اولین و مهم ترین مانع اجرای این پروژه وجود ۲۶۲ ستون به جای مانده از پروژه منوریل بود که در نهایت با تصمیم مسئولان پروژه قرار بر این شد ستون ها سر جای خود باقی مانده و از آنها در اجرای پروژه قطار شهری استفاده شود.
در نهایت هم قرار بر این شد که پنج کیلومتر از این مسیر بصورت روگذر و در ارتفاع باشد و مابقی مسیر بصورت زیرگذر و تونل اجرایی شود.
احسان مهرابی معاون فنی سازمان قطار شهری کرمانشاه می گوید: سال ۹۳ با مصوبه شورای عالی ترافیک شهرهای کشور پروژه ریلی کرمانشاه از منوریل به قطار شهری تغییر پیدا کرد، اما با توجه به احداث ۲۶۲ ستون منوریل، تصمیم بر این گرفته شد که از این سازه ها در اجرای پروژه قطار شهری هم استفاده شود.
مهرابی ادامه می دهد: با توجه به این شرایط در نهایت بخشی از پروژه باید بصورت روگذر و بخشی بصورت زیرگذر اجرایی می شد، بنابراین تصمیم بر این گرفته شد که از میدان معلم تا سه راه ۲۲ بهمن بصورت روگذر و از سه راه ۲۲ بهمن تا میدان فردوسی بصورت زیرگذر اجرایی شود.
او با اشاره به فاز بندی پروژه قطار شهری می گوید: قرار بر این شد جهت پیشرفت سریع کار، پروژه به دو فاز تقسیم بندی شده و ابتدا روی تکمیل فاز یک پروژه متمرکز شود.
مهرابی ادامه می دهد: فاز یک پروژه از میدان معلم تا میدان آزادی را شامل می شود که قرار است از میدان معلم تا سه راه ۲۲ بهمن بصورت روگذر و از سه راه ۲۲ بهمن تا میدان آزادی بصورت زیرگذر باشد.
خوشبختانه تمام مسیر و عرشه در فاز یک اجرایی شده و حتی حفاری تونل یک و نیم کیلومتری آن صورت گرفته و لاینینگ (بتن ریزی داخل تونل) هم انجام شده است.
در این قسمت از مسیر تنها ساخت ایستگاه ها باقی مانده که شامل پنج ایستگاه روگذر و دو ایستگاه زیرزمینی است. هم اکنون دو ایستگاه زیرزمینی با پیشرفت ۵۰ درصدی و ۲۰ درصدی در حال انجام است و مناقصه ایستگاه های روگذر هم در حال انجام است.
ایستگاه ها که راه بیفتد و تجهیزات خریداری شود کاری باقی نمی ماند و به نظر می رسد این بخش از اجرای پروژه حدود دو تا سه سال دیگر زمان نیاز داشته باشد و در نهایت بتوانیم تا پایان این دولت پروژه را تحویل دهیم.
….اما وجود ستون ها تنها مانع اجرای پروژه قطار شهری نبود و مانعی قدیمی هم بر سرراه این پروژه وجود داشت، مانعی به نام “شکارگاه خسرو”
این شکارگاه در محدوده بین میدان معلم تا سه راه کارمندان قرار داشته و عملا مانع اجرای حدود ۲٫۵ کیلومتر از این پروژه است، مانعی که هنوز که هنوز است علی رغم گذشت ۱۰ سال رفع نشده و رایزنی ها درباره رفع آن ادامه دارد.
مهرابی در این باره هم می گوید: این مانع از همان ابتدا بر سر راه پروژه منوریل و بعدها قطار شهری وجود داشت و موجب شد که فعلا شروع خط را از ابتدای خیابان دوم کارمندان قرار دهیم.
او به رایزنی ها مداوم با میراث فرهنگی اشاره می کند و می گوید: در این زمینه سه پیشنهاد به میراث فرهنگی داده ایم، اینکه پروژه را به صورت روگذر، همسطح و یا زیرگذر در این قسمت از مسیر اجرا کنیم. میراث فرهنگی به هر شکلی که بگوید ما توانایی انجام پروژه را داریم و فعلا منتظر جواب آنها هستیم.
… اما در کنار همه این موانع، آنچه مانع اصلی اجرای این پروژه تا به امروز بوده، نه ستون‌های به جامانده از منوریل است و نه شکارگاه خسرو، این نبود بودجه یا همان پول خودمان است که مانع اصلی اجرای این پروژه شده.
نبود بودجه “قطار شهری” کرمانشاه را بدجور زمین گیر کرده، طوری که علی رغم گذشت ۱۰ سال تنها تعدادی ستون و یک و نیم کیلومتر تونل حفر شده است.
کلانشهرهای دیگر در حالی خط های دو و سه مترو یا قطار شهری های خودشان را راه اندازی می کنند که کلانشهر کرمانشاه به خاطر نبود بودجه، هنوز که هنوز است بعد از یک دهد اندر خم راه اندازی فاز اول پروژه قطار شهری خود است.
اعتبارات این ۱۰ سال به حدی کم بوده که معاون فنی سازمان قطار شهری کرمانشاه از آن به عنوان اعتبارات قطره چکانی یاد می کند و می گوید: با این اعتبارات عملا نمی توانستیم و نمی شد کار بیشتری انجام داد و تنها توانستیم پروژه را به حدی که امروز شاهد آن هستیم، برسانیم.
مهرابی می گوید: با توجه به کمبود اعتبارات تمام بودجه و تمرکز را بر تکمیل فاز یک گذاشتیم و مسیر و عرشه را به پایان رسانده و کارساخت دو ایستگاه را شروع کرده ایم.
او به اجرای بخش هایی از فاز دوم پروژه هم اشاره می کند و می گوید: فاز دوم در مسیر ۴٫۳ کیلومتری از میدان آزادی تا میدان فردوسی قرار است اجرایی شود. این قسمت از پروژه قرار است بصورت تونل باشد و تاکنون ۸۰۰ متر آن حفر شده است.
اما در کنار این همه موانع و سختی برای اجرای این پروژه خبرهای خوبی هم در راه است اینکه اعتبارات خوبی به این پروژه اختصاص داده شده و قرار است کمی پروژه قطار شهری را برای حرکت هُل دهد.
امیر رحیمی سرپرست شهرداری کرمانشاه این خبر را می دهد و می گوید: خوشبختانه طی مدت اخیر اعتبارات خوبی به پروژه تزریق شده که می تواند سرعت کار را افزایش دهد.
او به اعتبارات قطار شهری کرمانشاه در لایحه بودجه ۱۴۰۱ هم اشاره می کند و می گوید: در لایحه بودجه سال آینده اعتباراتی که برای قطار شهری کرمانشاه در نظر گرفته شده از تمام کلانشهرهای دیگر بیشتر است.
وی افزود: در صورت تخصیص این اعتبارات و اعتباراتی که اخیرا کسب کرده ایم، انتظار می رود که روند اجرای پروژه طی یکی دو سال آینده شتاب بیشتری گرفته و بتوانیم فاز یک پروژه را هرچه سریعتر تحویل دهیم.
…این خبر خوب است، اما نه بعد گذشت ۱۰ سال، زیرا طبق وعده های قبلی این پروژه قرار بود تا اواخر همین سال راه اندازی شود.
چهارم مهرماه ۹۶ بود که سعید سلیم ساسانی مدیرعامل سازمان قطار شهری کرمانشاه در مصاحبه با ایسنا از افتتاح فاز اول پروژه قطار شهری کرمانشاه تا اواخر سال ۱۴۰۰ خبر داد، وعده ای که در سالهای بعد هم چندین و چند بار از سوی مسئولان مختلف استان و شهرداری کرمانشاه تکرار شد.
اما حالا در واپسین ماه های سال ۱۴۰۰ شنیدن این جمله که تازه قرار است اعتبار درست و حسابی به پروژه بدهند و تازه قرار است بعد از ۱۰ سال ساخت پروژه جان بگیرد، خبری خوشحال کننده برای مردم کرمانشاه نیست.
مردمی که حالا ۱۰ سال است چشم انتظار اجرای این پروژه هستند، چشم انتظار اینکه روزی سوار بر قطار شده و از این طرف به آن طرف شهر بروند، انتظاری که شاید حالا حالاها هم به پایان نرسد./ایسنا
دیدگاه