چرا کرمانشاه مورد توجه نئاندرتال‌ها بوده است؟

دکتر سامان حیدری گوران، بااشاره به کشف بقایایی از زندگی انسان های نئاندرتال در چند نطقه از کرمانشاه، اظهارکرد: از حدود ۸۰ سال پیش تاکنون بقایایی از زندگی انسان های نئاندرتال در نقاط مختلفی از کرمانشاه همچون بیستون، غار وزمه، صخره باوه یوان، غار دواشکفت و تنگ بزازخانه کشف شده است.

وی افزود: هرچند طبق اطلاعات و پژوهش های انجام شده می دانیم که نئاندرتال ها یکجانشین نبوده اند و مدام از نقطه ای به نقطه ای دیگر می رفتند، اما برخی ویژگی های کرمانشاه باعث شده تا حضور آنها در این منطقه پررنگ تر باشد.

این باستان شناس کرمانشاهی که سرپرستی چهار فصل تیم کاوش در مجموعه غار و پناهگاه صخره ای “باوه‌یوان” کرمانشاه را برعهده داشته که منجر به کشف یک دندان شیری انسان نئاندرتال در این محوطه شد، ادامه داد: شاید برای کسانی که در کرمانشاه به دنیا آمده اند و در این منطقه  بزرگ شده اند، یک ویژگی مهم که کوه و دشت های آن دارد و در سایر مناطق کشور به ندرت دیده می شود، چندان به چشم نمی آید، چراکه به آن عادت کرده اند.

وی تصریح کرد: در کرمانشاه پدیده ای استثنایی وجود دارد که به ندرت در دیگر مناطق دنیا آن را می بینیم و آن این است که در این استان کوه هایی وجود دارد که بلافاصله و بدون دامنه به دشت متصل می شوند، یعنی یک دشت کاملا مسطح  داریم  و کوهی عمودی که بدون هیچ شیب و دامنه ای به آن چسبیده، درحالیکه در سایر مناطق برای اینکه بتوانیم به کوه برسیم باید دامنه و یک شیب را طی کنیم.

حیدری گوران با بیان اینکه این شرایط ایده آل نئاندرتال ها بوده، عنوان کرد: نئاندرتال ها بدن هایی بسیار ورزیده داشتند، علاقمند به صخره نوردی بودند و در غار زندگی می کردند، بنابراین با چنین شرایطی که درکرمانشاه وجود داشت، می توانستند بدون اینکه مجبور باشند مسافت زیادی را برای رسیدن به  دشت و آب طی کنند، به سرعت از کوه پایین بیایند و به منابع آبی و غذایی دست پیدا کنند.

وی خاطرنشان کرد: بنابراین در این منطقه همه چیز برایشان مهیا بوده و زندگی راحت تری در آن داشته اند، هرچند که در ایران و در منطقه زاگرس مناطق دیگری هم همچون کرمانشاه وجود دارد، اما در این استان قلمرو زیستی وسیع تر از سایر مناطق بوده است، تاجایی که از بیستون تا شاهو شاهد چنین ویژگی هستیم.

این باستان شناس پارینه سنگی ادامه داد: از طرفی اگر خوب نگاه کنیم، کوه هایی که از بیستون تا کوهستان شاهو در کرمانشاه هستند، همگی آهکی و رنگ روشن خاکستری دارند و این کمک کرده تا میزان انعکاس نور در آنها بسیار بالا باشد، یعنی در زمستان که هوا سرد بوده، با جذب انرژی خورشید، گرمای بیشتری داشته اند که این مسئله هم برای نئاندرتال ها بسیار مهم بوده و می توانستند از سرما فرار کنند، چراکه می دانیم در دوره ای که آنها زندگی می کرده اند، دمای هوا تا حدود ۱۵ درجه سانتی گراد نسبت به اکنون سردتر بوده است.  

وی یادآورشد: در مجموع شرایط جغرافیایی که در کرمانشاه داشته ایم، باعث شده تا شاهد حضور نئاندرتال ها در مناطق مختلفی از کرمانشاه باشیم.

حیدری گوران در بخش دیگری از این گفت و گو درخصوص شرایط زندگی نئاندرتال ها هم گفت: هیچکس نمی داند که نئاندرتال ها انسان هایی خوشحال بوده اند یا ناراحت و یا اینکه در چه حد زندگی سختی داشته اند، اما باتوجه به اینکه بشر کنونی با استفاده از تکنولوژی و فناورها زندگی را برای خود بسیار آسان کرده و راحت طلب شده، می دانیم که نئاندرتال ها زندگی بسیار سختی داشته اند.

وی افزود: نئاندرتال ها برای اینکه بتوانند شکم خود را سیر کنند، باید شکار می کردند و از آنجایی که آنها از ابزارهای پرتابی بهره نمی بردند و شکار آنها هم حیواناتی همچون بز، گوسفند، اسب و گاو وحشی بوده، بنابراین کار بسیار سختی داشته اند.

این باستان شناس کرمانشاهی ادامه داد: نئاندرتال ها برای اینکه بتوانند این حیوانات وحشی را شکار کنند، مجبور بوده اند که با آنها نبرد تن به تن و فیزیکی داشته باشند و این موضوع باعث شده تا گاها استخوان های آنها دچار شکستگی های متعددی باشد، بگونه ای که از ۱۵۰ اسکلتی که تاکنون در دنیا از نئاندرتال ها کشف شده و ۳۰ تا ۴۰ مورد آنها مورد مطالعه قرار گرفته، عمدتا دچار شکستگی بوده اند. بنابراین می توان گفت که نئاندرتال ها زندگی ساده ای نداشته اند./ایسنا