یک باستان شناس با بیان اینکه تاکنون تنها حدود یک درصد محوطه‌های پارینه سنگی کرمانشاه کاوش شده‌اند، گفت: پتانسیل محوطه‌های باستانی کرمانشاه برای کشف بقایای فیزیکی انسانهای نئاندرتال بسیار بالاست.
نعمت حریری که تاکنون کاوش‌هایی را در محوطه‌های پارینه سنگی کرمانشاه انجام داده، با اشاره به کشف ردپای انسانهای نئاندرتال در تعدادی از محوطه‌های باستانی کرمانشاه در سالهای اخیر، اظهار کرد: انسانهای نئاندرتال در دوره پارینه سنگی میانی زندگی می‌کردند و محوطه‌هایی که مربوط به این دوره است، در کرمانشاه بسیار زیاد است.
وی با بیان اینکه تاکنون ردپای انسانهای نئاندرتال در بیش از ۲۰۰ محوطه پارینه سنگی در کرمانشاه کشف شده، افزود: به نظر می‌رسد تعداد محوطه‌هایی که در کرمانشاه شواهدی از حضور انسانهای نئاندرتال در آن باشد، بیش از اینهاست.
این باستان شناس درخصوص بقایایی فیزیکی که تاکنون از انسانهای نئاندرتال در کرمانشاه کشف شده، گفت: یک دندان در محوطه پناهگاه صخره‌ای باوه یوان، یک دندان در غار وزمه و بقایایی در غار بیستون از جمله این کشفیات است.
وی با بیان اینکه بیشترین بقایای انسانهای نئاندرتال در کرمانشاه کشف شده، افزود: جمعا تاکنون در ایران چهار مورد بقایای مربوط به انسانهای نئاندرتال کشف شده که سه مورد آن در کرمانشاه است و یک مورد نیز مربوط به قلعه کرد آوج است.
حریری خاطرنشان کرد: در سالهای اخیر کشفیات مهم دیگری از ردپای انسانهای نئاندرتال در کرمانشاه بدست آمده که مهمترین آن محوطه روباز پارینه سنگی سنگ معدن در جنوب شهر کرمانشاه است که محوطه‌ای بسیار وسیع را در بر می‌گیرد.
وی یکی دیگر از کشفیات مربوط به حضور انسانهای نئاندرتال در کرمانشاه را مربوط به محوطه باستانی غار کُناخرس دانست و گفت: یکی از نکات مورد توجه در این محوطه این است که تاکنون استقرارهای کشف شده معمولا در رنج ارتفاعی ۹۰۰ تا ۱۴۰۰ متر از سطح دریا قرار داشته‌اند، اما برای اولین بار در محوطه کشفیاتی از حضور انسانهای نئاندرتال را در ارتفاع ۱۹۰۰ متری از سطح دریا کشف کردیم.
این باستان شناس اضافه کرد: همچنین در کاوش‌هایی که در این غار صورت گرفت، تنوع رژیم غذایی انسانهای نئاندرتال مورد توجه قرار گرفت، به گونه‌ای که اثر برش دست‌افزارهای سنگی و حرارت‌دیدگی روی استخوان‌های جانورانی مانند اسب‌سانان، گاوسانان، بزسانان، شغال و خرگوش کشف شد. شواهدی که تنوع سبد معیشتی جوامع نئاندرتال در زاگرس مرکزی را نشان می‌دهد. علاوه‌بر این، کشف شواهد نادری از مصرف لاک‌پشت برکه‌ای نیز به‌دست آمد.
حریری یادآورشد: باتوجه به اهمیت محوطه باستانی غار کناخرس، فرآیند ثبت ملی آن در دستور کار قرار گرفته است.
وی در ادامه با تاکید براینکه کرمانشاه استانی مستعد برای حضور انسانهای نئاندرتال بوده، افزود: معتقدم ما تاکنون حدود یک درصد از محوطه‌های پارینه سنگی کرمانشاه را کاوش کرده‌ایم و در دیگر محوطه های پارینه سنگی کرمانشاه هم این احتمال وجود دارد که بقایای انسانهای نئاندرتال کشف شود.
حریری تاکید کرد: هر سال یا هر دو سال یک بار کاوش‌های باستان شناسی محدودی را در محوطه‌های پارینه سنگی کرمانشاه انجام می‌دهیم که باتوجه به تعدد محوطه‌های پارینه سنگی این استان و حجم گسترده تخریب و حفاری غیر مجاز محوطه‌های پناهگاهی، این میزان کاوش به هیچ عنوان کافی نیست.
وی یکی از دلایل مهم حضور انسانهای نئاندرتال در کرمانشاه را کمربند چرت رادیولاریتی و سامانه کارستی زاگرس اعلام کرد و گفت: وجود این شرایط در استان کرمانشاه باعث شده تا از نظر جغرافیایی و توپوگرافی ناهمواری‌هایی وجود داشته باشد و فضاهای ناهموار و دشت‌های میان کوهی کوچک و بزرگ بهترین محل برای زندگی کل‌ها، بزها و دیگر حیوانات بوده که منبع غذایی انسانهای نئاندرتال بوده‌اند.
این باستان شناس در خصوص دوره زمانی زندگی نئاندرتال در کرمانشاه نیز گفت: هر چند شواهد حضور این انسانها براساس گاهنگاری نسبی دست افزارهای سنگی آنها به نظر می‌رسد به زمان‌های قدیمی‌تری برگردد، اما طبق سن سنجی مطلق OSL انجام شده در پناهگاه صخره‌ای باوه یوان، نشان می‌دهد که از حدود ۸۰ هزار سال تا ۴۰ هزار سال قبل انسانهای نئاندرتال در کرمانشاه زندگی کرده‌اند.
دیدگاه