به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی طلوع، هنر آواز یک پدیده ذاتی است نه اکتسابی هرچند تمرین و ممارست در هرمقوله‌ای همراه مطالعه و تحقیق راجع به آن باعث می‌شود با فنون حرفه‌ای و پیچ و خم‌ها یا در اصلاح فوت کوزه گری فن مربوط آشنا شد اما استعداد در انجام هر کاری حرف اول را می‌زند.
کم نیستند اساتید برجسته و هنرمندی که سالهاست در تلاشند که هنر والا و اصیل مرز بوم خود را هرچه زیباتر به علاقمندان آموزش دهند و در این مسیر از هیچ تلاشی فروگذار نبوده اند.
استاد مجتبی بهرامی یکی از هنرمندان برجسته موسیقی و آواز ایران و کرمانشاه است که سال‌های متمادی در راه تعالی موسیقی اصیل کردی فعالیت کرده هر چند این روزها هنر اصیل ایرانی در لا به لای زرق و برق سراب گونه فرهنگ غرب و بی مهری متولیان مهجور مانده است اما زحمتکشان این راه هیچگاه دست از فعالیت برنداشته‌اند.
استاد مجتبی بهرامی در سال ۱۳۳۱ در کرمانشاه متولد شد استعداد او باعث شد که خانواده‌اش او را به کلاسهای فرهنگ و هنر و در کلاس آواز استاد هوربد و ساز پیانو استاد اسکندر غوره دان بفرستند.
بعد از چند سال هنرآموزی نزد این استاد با استاد محمد بلوردی نوازنده روشن دل و استاد سازهای عود و ویلن آشنا شده و توسط این استاد گرانمایه به رادیو و تلویزیون راه پیدا کرد و بعد از مدتی به گروه ارکستر فرهنگ و هنر پیوست، مجتبی بهرامی مدتی نیز در محضر استاد بزرگ موسیقی منصور معارفی بهره گرفت تا به هُنرکده موسیقی ملی تهران راه یافتو در انجا از محضر استادانی چون زنده یاد مهندس همایون خرم و شادروان محمود کریمی و دیگر اساتید هنرکده ردیف های آوازی را به اتمام رسانید.
وی چندین مقاله وکتاب نیز در زمینه موسیقی به چاپ رسانده است. خبرنگار طلوع، گفتگویی با استاد مجتبی بهرامی انجام داده که در ادامه آمده است:
استاد از فعالیت های خود بعد از بازگشت به کرمانشاه بفرمایید.
بعد از ورود به زادگاهم کلاسهای آموزشی موسیقی سلفژ و تئوری و ردیف‌های آوازی را برای علاقمندان بر پا کردم و هم اکنون نیز در اکثر آموزشگاه های سطح کرمانشاه از جمله آموزشگاه کوثر،صبا، بتهوون و دلفان آتش مشغول تعلیم آواز هستم. در حین فعالیت‌های آموزشی به آهنگ سازی و برگزاری کنسرتهایی در کرمانشاه و سطح کشور و کنسرتهای بین المللی پرداختم و با ادارات مختلفی چون اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی، آموزش و پرورش، سازمان تبلیغات اسلامی، و حوزه هنری در زمینه آموزش این هنر والا فعالیت می‌کنم.
در حال حاضر موسیقی کردی از چه جایگاهی برخوردار است؟
مرکزیت موسیقی کردی در غرب کشور است اما گستره آن در سراسر کشور وجود دارد طوری که ما حتی در استان های جنوبی نیز شاهد نواختن تم های کردی هستیم و دلیل این هم چیزی جز لحن زیبای موسیقی کردی این منطقه و حتی در بعضی اوقات ما شاهد جایگذاری شعر فارسی بر روی موسیقی برجسته کردی هستیم در حالیکه در ریشه دارای مقامی کردی است و از لحاظ موسیقیایی باید کردی باشد، متاسفانه این نوع موسیقی خاص به این شیوه عام شده است.
در کرمانشاه بر خلاف سایر استان های کشور ما دارای چندین نوع موسیقی هستیم که شهرهای دیگر از داشتن آن محروم هستند. استان کرمانشاه در موسیقی حقانی و مقامی بالغ بر ۷۲ لحن مقامی در حدود ۳۰ لحن در کرمانشاه و منطقه هورامان و در منطقه لکستان هوره و مور را دارد و در مرکزیت کرمانشاه هم ما موسیقی محلی را داریم که عجین شده با موسیقی ردیفی کل کشورکه بیشتر ترانه های خوانده شده و سروده شده موسیقی محلی کرمانشاهیست ما در کرمانشاه یک گویش فارسی کرمانشاهی نیز داریم و کلیه این مقام و ردیفها در هیچ استان دیگری یافت نمی شود.تأثیرگذاری این موضوع فرا منطقه‌ای است چراکه در کشورهایی چون سوئد، آمریکا ، آلمان و خیلی از کشورهای دیگر موسیقی مقامی ما شناخته شده است.
ماهیت و چگونگی شکل گیری هوره و مور چگونه است؟
شکل گیری هوره و مور بر می‌گردد به زمان مادها، در آن زمان هیچگونه گویش یا کلامی موسیقیایی نبوده است، یک موسیقی لحنی به اسم “مور (مویه و موره) وجود داشته است و تاریخچه پیدایش آن بر می‌گردد به یک سری ضخم خوردگی‌های روحی در اثر گرسنگی، جنگ، و مرگ عده ای بوجود آمده است که بعد از دفن آنها با حالت مویه و زاری بر مزار کشته شدگان عزاداری میشده لحن آوازی مور در مواقع حزن انگیز در لکستان کرمانشاه راج شده است و اما جایگاه هوره در بزم‌های شادی، تولد و ازدواج آواز مخصوصی به همراه ساز (سورنا) که مختص منطقه غرب کشور است لازم به ذکر است هر کدام از این آوازها اقسام مختلفی دارند.
از نظر شما این مقام ها چقدر در بین مردم رواج دارد؟
در حیطه موسیقی محلی و مقامی اکثر مردم و حتی کودکان با این موسیقی آشنایی دارند اما متاسفانه یکی از دغدغه های منطقه غرب این است که جوانان ما به سمت موسیقی پاپ، راک و رپ گرایش پیدا کرده اند و از مقام های موسیقی بومی و کردی خود دور شده اند چنانکه موسیقی رپ و راک و…به غرب تعلق دارد.
شاید شیوه معرفی موسیقی محلی و اصیل از طرف متولیان موسیقی صحیح نبوده است. این موضوع را برگزاری و استقبال از کنسرتهای موسیقی پاپ در کرمانشاه و تعطیلی تقریبی کنسرتهای موسیقی محلی و کردی نشان می‌دهد.
چه راهکارهایی برای جذب دوباره جوانان به سمت موسیقی مقامی کردی پیشنهاد می‌کنید؟
ما باید اجراهای موسیقی پاپ را در منطقه محدود کنیم و یا مجوز اجراهای موسیقی های سنتی و مقامی را بیشتر صادر کنیم، شاید موسیقی پاپ توانسته باشد علاقمندان زیادی را در بین جوانان به سمت خود جذب کرده باشد اما آیا کیفیت موسیقی اصیل مقامی و سنتی ایرانی را دارا هست؟ آموزش و فرهنگ سازی در این قضیه خیلی مهم است و باید به مردم و خصوصا جوان‌ها القا کرد که موسیقی ریشه‌ای موسیقی سنتی و اصیل کردی کرمانشاه است. فراموش نکردن اصالت موسیقی که با زبان و خون جان مردم منطقه ما عجین شده است شاید برای آیندگان ما هم مثمر ثمر واقع شود.
از کارها و برنامه‌های جدید خود بگویید
اثر زیبایی با عنوان «بهاران» و نیز کاری به زبان محلی کرمانشاهی با عنوان «اُسا زنجیرباف» را در دست اقدام داریم که در حال ضبط است، کتاب متفاوت و ارزشمندی با عنوان «مشق آواز» نیز در دست چاپ داریم. طی هفته‌های آینده کنسرتی با حضور دخترم در کرمانشاه خواهیم داشت.
گفتگو از پریا امیری پریان
دیدگاه