ولی الله شجاع پوریان، مدیر مسئول روزنامه همدلی در واکنش به انتقادات از تیتر دیروز روزنامه «زنان عرب؛ از زنده بگوری تا وزارت» مطلب زیر را در شماره امروز منتشر کرد:
منزلت رفیع اعراب در تاریخ
در ماه‌های گذشته به دلیل وقوع برخی اصلاحات مهم و اساسی در تعدادی از کشورهای عرب همسایه، اعراب مورد توجه و کانون افکار عمومی و رسانه‌های ایران قرار گرفته‌اند و به ویژه با رویکرد مقایسه‌ای و تطبیقی، اعراب نقش پررنگی در شبکه‌های اجتماعی کشور ما دارند.
اعراب به‌عنوان بزرگ‌ترین و مهم‌ترین همسایه‌های ایران، در طول تاریخ از اهمیت و جایگاه خاصی در میان ایرانیان برخوردار بوده‌اند. هرچند در پیشینه روابط ایران و اعراب، تنش‌ها و درگیری‌هایی نیز به وقوع پیوسته، اما بخش عمده تاریخ دو ملت، مسالمت‌آمیز و همراه با حسن هم‌جواری بوده است.
فرهنگ ایران و اعراب، به‌ویژه در حوزه‌هایی چون دین، فرهنگ، زبان و علم چنان درهم تنیده شده که شاید به‌سختی بتوان میان دو تمدن بزرگ فرهنگی، یعنی اعراب و ایرانیان، تفکیک و جدایی قائل شد. وام‌گیری فرهنگ ایرانیان از اعراب و اعراب از ایرانیان بر هیچ‌کس پوشیده نیست و قرابت جغرافیایی، فکری، اعتقادی و…، ایرانیان و اعراب را دارای وجه اشتراکات فراوانی کرده است. بدیهی است این وجوه اشتراک و حسن هم‌جواری، خوشایند بسیاری از رقبای منطقه‌ای و جهانی نیست و تحرکات و توطئه‌هایی برای برهم‌زدن این هم‌زیستی مسالمت‌آمیز در طول یکی‌دو قرن گذشته نیز صورت گرفته است که طرح مباحث اختلاف‌آفرین و تنش‌زا در شبکه‌های اجتماعی، بخش کوچکی از این تحرکات است.
در قرآن کریم نیز اصل عدم برتری انسان‌ها بر همدیگر، بارها مورد تاکید قرار گرفته و برتری‌طلبی قومی، نژادی و هرگونه مرزبندی‌های رایج مردود اعلام شده است. تاکید قرآن بر برابری و برادری ابنای بشر در بسیاری از آیات قرآن قابل استنتاج است؛ اشارتی چون «یا بنى آدَمَ»، (اى فرزندان آدم) و «یا اَیُّها النّاسُ» (اى مردم)، و یا «یا اَیُّها الّذین امنوا»، (اى کسانى که ایمان آورده‌اید) و «یا عبادى» (اى بندگان من)، و «یا اَیّها الاِنسانُ» (اى انسان) نشان می‌دهد برتری‌جویی‌های قومیتی، محلی از اِعراب ندارد و ایرانیان و اعراب به‌عنوان اصلی‌ترین پیروان دین اسلام از این آموزه‌ها سیراب شده‌اند.
هم‌چنین بسیاری از مباحثی که پیرامون اعراب و ایرانیان مطرح می‌شود، مربوط به دوران پیش از اسلام و مقاطعی از تاریخ است که در سایه اسلام، قرآن و نبوت رخت بربسته و هر دو گفتمان عربیت و ایرانیت، ورای برخی ملاحظات سیاسی نظام‌های خودکامه در روزگار معاصر، گفتمان‌هایی قابل احترام و با پشتوانه تاریخی و تمدنی عظیم و گران‌بها هستند و خواهند بود.
هم‌چنین بررسی پیشینه تاریخی ایران و اعراب، این واقعیت را آشکار می‌سازد که پیشرفت و توسعه یکی از طرفین، تاثیر مثبتی بر روی طرف مقابل داشته و به هیچ وجه توسعه یکی از این دو بال، نافی توسعه بال دیگر نیست. این پیش‌فرض تاریخی، امروز با دگردیسی به جامعه منتقل می‌شود و تداوم این اشتباه از سوی دو طرف این ماجرا به نغع دو طرف نیست.
اعراب پیوسته، درطول تاریخ، از جایگاه رفیع و والایی برخوردار بوده‌اند و امروز پیشرفت و توسعه آن‌ها در حوزه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، دیپلماتیک، صنعت و تجارت و … امری مشهود است که تبیین آن‌ها فراتر از حوصله این مقال است. تیتری که روز گذشته «همدلی» برای ارتقای جایگاه مدیریتی زنان عرب برگزیده است، در راستای انتقال این مفهوم بوده است و به وجه نافی مکانت و جایگاه رفیع اعراب عزیز نبوده است. نویسنده این سطور افتخار دارد رشته و موضوع مطالعات دانشگاهی خود را «زبان و ادبیات عرب» قرار داده است و سال‌ها در این حوزه پرافتخار خواند و نوشت. /عصر ایران
دیدگاه