توجه به ابعاد روانی اضافه وزن و لزوم تغییر سبک زندگی موضوعی بسیار حائز اهمیت است. چاقی و اضافه وزن علاوه بر آسیب های جسمی و فیزیولوژیکی ممکن است از نظر روانی و ذهنی نیز افراد را با یکسری تنش ها روبرو کند.
در این راستا با روان شناس و مشاور خانواده گفت و گویی کردیم و ابعاد روانی حاصل از چاقی را از وی جویا شدیم.
وقتی چاقیم، از دست خود عصبی هستیم و این حال ما را بدتر می کند
اصغر کیهان نیا، مشاور خانواده و مدرس دانشگاه در خصوص تاثیرات چاقی و اضافه وزن بر کیفیت زندگی و سلامت روان افراد اظهار داشت: وقتی که چاق هستیم، با چند نوع احساس بد مواجه خواهیم شد، اول، احساس بدی نسبت به خودمان داریم و فکر می کنیم اراده کمی برای کم غذا خوردن داریم، در نتیجه ورزش نمی کنیم، رژیم نمی گیریم و در این وضعیت ممکن است از دست خود عصبانی شویم و حال مان بدتر شود.
انتقال تاثیرات منفی حاصل از چاقی به دیگران
کیهان نیا ادامه داد: وقتی که موقع مهمانی رفتن لباس بر تن می کنیم و می بینیم که برایمان تنگ است، عصبانی و ناراحت می شویم و در این حالت به دیگران پرخاش می کنیم و به نوعی برون ریزی می کنیم. نکته دیگر این است که اغلب این پرخاشگری را در خانه و به اطرافیان نزدیک مثل همسر و فرزندان مان منتقل می کنیم. هنگامی که حال ما بد است، دارای انرژی بالایی نیستیم و در این صورت، نه تنها نمی توانیم به دیگران انرژی بدهیم بلکه انرژِی آن ها را هم با رفتار و گفتار خودمان کاهش می دهیم. به طورکلی تاثیر سنگین وزن بودن یا چاقی برای افراد این پیامدهای منفی روانی را به بار می آورد.
بدریخت انگاری بدنی در خانم ها بیشتر است
این روان شناس و مشاور خانواده در مورد ارتباط چاقی و بدریخت انگاری بدن گفت: وقتی فردی احساس چاقی می کند، چون شکمش بزرگ است و توان لباس پوشیدن ندارد، حالت بدریخت انگاری بدنی در او تشدید می شود. هر انسان نیاز دارد که بگوید من خوب و بهترینم، در صورتی که وقتی کسی چاق است و چنین احساس خوبی به خود ندارد، احساس بدریخت انگاری و نتیجتاً پرخاشگری به او دست می دهد. بدریخت انگاری بدنی اکثراً در خانم ها اتفاق می افتد. دخترانی که با چاقی دست و پنجه نرم می کنند، گمان می کنند که ممکن است خواستگار برایشان پیدا نشود، پسران چاق نیز این سوال که به وی می گویند چرا چاقی را در ذهن خود مرور می کنند.
عدم خلاقیت، ابتکار و نوآوری افراد چاق در صورت تنش ذهنی درونی
کیهان نیا ادامه داد: وقتی که افراد از خود علل چاقی و بی ارادگی را سوال می کنند و به جواب نمی رسند، همچنین با دیگران نیز نمی توانند این موضوع را در میان بگذارند، در ذهن شان آشوب و تنش ذهنی ایجاد می شود، این در حالی است که اگر در ذهن کسی این حالت بوجود آید، خلاقیت، ابتکار، نوآوری و داشتن ذهن خلاق در افراد از بین می رود.
راه حل های روانی برای کاهش وزن
این روان شناس و مشاور خانواده در مورد راهکارهای روانی برای کاهش وزن افراد گفت: مهمترین راه حل برای رژیم گرفتن و کاهش وزن، داشتن انگیزه است. پیشنهاد می شود که افراد چاق روی کاغذ هدف و برنامه شان را در این راستا بنویسند. به طور کلی برای آن که کسی بخواهد وزنش را کاهش دهد، باید چند اقدام را پیگیری نماید؛ اول از همه تقویت انگیزه در این موضوع مهم است، یعنی به خود بیان کنیم که کاهش وزن می تواند جایگاه ما در اجتماع را تثبیت کند یا ثمراتی مثل مقبول تر شدن و ازدواج بهتر را برای ما به بار آورد. نکته دوم که می توانیم انجام دهیم، زمان بندی برنامه رژیمی است، بهتر است در این مورد، یک مبدا مهم و خاص زمانی را برای شروع رژیم انتخاب کنیم، مثلاً از روز شنبه، روز تولد، یک حادثه ی خاص مثل روز عید و… استفاده کنیم. وقتی که مبدا شروع رژیم را انتخاب کردیم، باید تا سرحد مرگ ورزش کنیم، وقتی می گوییم تا سرحد مرگ، یعنی به گونه ای ورزش کنیم که به عرق کردن و نفس نفس افتادن بیوفتیم، زمانی که به این شکل ورزش کردیم، چربی و قند می سوزانیم و نتیجتاً با کاهش وزن روبرو می شویم. علاوه بر این باید از خوراکی های مناسب برای کاهش وزن استفاده کنیم، مثلاً از ۳ ماده غذایی سفید یعنی قند، نمک و نشاسته کمتر استفاده کنیم و به جای آن از خشکبارها و مواد غذایی که حجم کمتر و پروتئین بیشتری دارند استفاده کنیم.
انگیزه مهمترین نکته در کاهش وزن است
کیهان نیا با تاکید بر این که رژیم های سخت و ناگهانی فایده ای ندارند و ممکن است فقط در کوتاه مدت فایده داشته باشد و سریع به حالت قبل برگردند، گفت: رژِیم های تدریجی و کوتاه مدت عمدتاً موثر واقع می شوند، با این حال تقویت انگیزه مهمترین موضوع در کاهش وزن است و برای افزایش انگیزه در افراد باید مزایای این کار را در نظر بگیریم.
مهربانی با چاقی ارتباطی ندارد
این روان شناس در خصوص علمی بودن عقیده ای مبنی بر اینکه افراد دارای اضافه وزن، مهربان تر از سایر افراد هستند، افزود: این موضوع اصلاً اعتبار ندارد، مسائل روانی ناشی از رفتارهایی هستند که از کودکی آن ها را تجربه کرده ایم و این مسائل به عزت نفس افراد باز می گردد، کسانی که عزت نفس یا Self Steem بالاتری دارند و از درون دارای قدرت بیشتری هستند، با دیگران هم مهربان ترند و انرژی بیشتری به افراد انتقال می دهند. افرادی که چاق هستند، اغلب تنبل اند و بیش از سایر افراد می خوابند، این موضوعات ممکن است آن ها را نرم خو تر کند اما مهربانی، بیش از این ها به مسائل درونی و ذهنی افراد مربوط می شود. علاوه بر این ورزش و خنده موجب آزاد شدن آندورفین در مغز انسان می شود و در این حالت رفتار ما شاداب تر، بانشاط تر و فعال تر می شود، در نتیجه احساس ما نسبت به خودمان خوب است. به گفته وین دایر وقتی کسی احساس خوبی نسبت به خودش داشته باشد، می تواند مهربانی و احساس خوبی که دارد را به دیگران منتقل کند./رکنا
دیدگاه