همیشه ادعا داریم استان کرمانشاه استانی پر پتانسیل برای صادرات است، استانی که بیش از ۳۷۰ کیلومتر مرز مشترک با عراق دارد و همین حالا پنج مرز رسمی شامل پرویزخان، شوشمی، شیخ صله، سومار و خسروی در آن فعال است.
استانی که از دیرباز تا کنون بر محور جاده ابریشم قرار داشته و حالا هم نزدیک ترین مسیر تا عراق، سوریه، بندر لاذقیه و پس از آن دریای مدیترانه است.
اتاق بازرگانی کرمانشاه در آستانه یک قرنی شدن است، اتاقی که رئیسش آن را یکی از رشیدترین اتاق‌های بازرگانی ایران می‌داند که چند هزار فعال بخش خصوصی در آن عضویت دارند اما ماحصل همه این موارد تنها ۱٫۹ میلیارد دلار صادرات است!
بنا بر آماری که گمرک کرمانشاه برای ۹ ماهه امسال منتشر کرده تنها ۱٫۹ میلیارد دلار کالا از مرزهای کرمانشاه صادر شده است.
ناظر گمرکات استان کرمانشاه از صادرات یک میلیارد و ۹۴۴ میلیون دلار کالا از مرزهای استان در ۹ ماهه امسال خبر داد.
بختیار رحمانی پور با اشاره به صادرات ۱٫۹ میلیارد دلاری از مرزهای کرمانشاه، گفت: صادرات ۹ ماهه امسال استان از نظر ارزشی ۹ درصد و از نظر وزنی دو درصد رشد داشته است.
وی عمده کالاهای صادر شده را شامل کاشی و سرامیک، فولاد، محصولات پلاستیکی، میوه و تره‌بار و میلگرد اعلام کرد و یادآور شد: بیشتر این کالاها به عراق صادر شده است.
این در حالی است که بخش عمده و اساسی این کالاهای صادر شده تولیدات کرمانشاه نیست! یعنی در سایر استانهای کشور تولید شده، ارزش افزوده و اشتغالزایی آن برای دیگر استان ها است و فقط بازرگانان کرمانشاه این کالاها را صادر می کنند و نکته بدتر اینکه بخش دیگری از این کالاها در گمرکات دیگر اظهار شده و فقط از مرزهای ما عبور می کند.
در شرایطی که تا چهار، پنج سال قبل زمانی برای صادرات ۱۰ میلیارد دلاری در کرمانشاه برنامه ریزی می شد و این میزان صادرات هدفگذاری شده بود اما اکنون در سال ۱۴۰۰ و در حالیکه سال رو به اتمام است حتی به دو میلیارد دلار صادرات هم نرسیدیم.
موضوع دیگر شیب تقریبا ثابت میزان صادرات است، برای مثال در سال ۱۳۹۸ هم مجموع صادرات کل سال استان کرمانشاه ۲٫۲ میلیارد دلار بوده و از دو سال قبل تا کنون تغییر چندانی در میزان صادرات استان نداشتیم.
این در حالی است که از دو سال قبل تا کنون نرخ ارز حداقل دو برابر شده و با این جهش نرخ ارز باید جهش صادرات را هم شاهد می‌بودیم.
صادرات ۱٫۹ میلیاردی ۹ ماهه امسال در حالی است که در چند سال قبل که نرخ ارز تا این اندازه هم نبود عدد سه میلیارد دلار هم برای کرمانشاه به ثبت رسیده و حالا به نوعی در حال پس رفت هستیم.
مسئله اینجاست که خدم و حشمی که برای رونق صادرات استان ادعا دارند زیاد است، اتاق بازرگانی به عنوان سردم دار این موضوع مدام در حالا برگزاری جلسات بی حاصل است، پول دادن به افرادی به عنوان کارشناس و مشاور برای حضور در جلسات کارشناسی، جلسات شورای گفت و گو و یا حضور در جلسات کارگروه توسعه صادرات غیرنفتی بخشی از این اقدامات بی نتیجه است.
اتاقی که در آستانه صد سالگی رئیس آن ادعا می کند یکی از رشیدترین اتاق های ایران است اما شاید به اندازه برخی از استان های دیگر که اتاق بازرگانی آنها به یک ساختمان کوچک محدود شده هم کارایی نداشته باشد.
ساختمان مجللی که اکنون اتاق بازرگانی در بهترین نقطه شهر کرمانشاه دارد کافی نیست و حالا دست به ساخت و ساز برای یک ساختمان بزرگتر در نقطه دیگری از شهر زده است.
به جای آنکه چنین هزینه هایی صرف خدمات زیرساختی برای توسعه صادرات استان باشد صرف کارهای لاکچری می شود، از برپایی همایش های میلیونی در هتل اسپیناس پالاس سعادت آباد تهران تا چاپ صدها جلد سررسید و کارت تبریک برای سال نو!
*هم اکنون ۱۲۰۰ عضو دائم در اتاق بازرگانی کرمانشاه فعال هستند که هر ساله عضویت خود را تمدید می‌کنند.
تعداد اعضای ثابت و متغیر گاهی به سه هزار نفر می‌رسد اما برخی از این اعضا صادرات و واردات انجام نمی‌دهند، بلکه فقط در مقاطع خاصی از اتاق بازرگانی خدمات می‌گیرند.
یعنی حتی اگر همان ۱۲۰۰ نفر را هم در نظر بگیریم سرانه سهم هریک از آنها از صادرات استان بسیار کم خواهد بود، این در حالی است که بخش زیادی از صادرات استان مربوط به صنایع بزرگ و عمده است.
هر سال هم در مراسم نمادین روز ملی صادراتی که برگزار می شود همین چند واحد بزرگ فولاد، سیمان، رب گوجه و لبنیات به عنوان واحدهای صادرکننده برتر تجلیل می شوند و خبری از فعالیت واحدهای کوچک و تازه کار نیست.
طبیعتا وقتی که برخی از اعضای اتاق بازرگانی خصوصا رئیس آن به عنوان اصلی ترین مدافعان صادرات و تجارت استان به نوعی پروازی شدند و چند روز هفته را در سِمت های تهران خود سپری می کنند، مجالی برای رسیدن به استان محروم کرمانشاه نخواهد ماند.*
نزدیک به یکسال دیگر این دوره هیات نمایندگان اتاق کرمانشاه نیز به کار خود پایان می دهد و اعضای آن که در اتاق بازرگانی ایران برای خود جایی پیدا کردند دیگر به فکر کرمانشاه نخواهند بود و کرمانشاه می ماند با فقر، فلاکت، بیکاری و … .
در حالیکه مدام تاکید می شود صادرات موتور محرک تولید است و در شرایط کنونی به حتی یک ریال صادرات و ارزآوری هم برای کشور نیاز داریم اما کرمانشاه با تمام ظرفیت هایی که دارد از صادرات قابل توجه عقب مانده و هیچکس هم به فکر کمک به تجارت و صادرات استان نیست.
در حالیکه واحدهای صنعتی مستقر در شهرک های صنعتی راکد و یا زیر ظرفیت هستند فقط تعداد خاصی از صنایع مورد توجه اتاق بازرگانی هستند.
این تشکل که باید خانه فعالین اقتصادی باشد از تعداد زیادی از تولیدکنندگان، صنعتگران و فعالین اقتصادی خرد و نوپا غافل است در حالیکه این قشر در مشکلات عدیده ای دست و پا می زنند و شاید اگر کمی بیشتر حمایت شوند و به مشکلات آنها رسیدگی شود هریک به تنها بتوانند آمارهای صادراتی استان را چند میلیون دلار جابجا کنند.
کرمانشاه-خبرنگار پایگاه خبری طلوع
دیدگاه