سرطان پوست، معده، پروستات، مثانه و روده بزرگ شایعترین انواع سرطان در مردان و سرطان سینه، پوست، رودهبزرگ و معده به ترتیب شایعترین انواع سرطان در میان زنان کشور است. روند رو به افزایش سرطان از دهه قبل و پیشبینی افزایش بیشتر آن در جهان نیاز به توجه و برنامهریزی ویژه دارد و به همین دلیل روز ۴ فوریه/ ۱۶ بهمن روز جهانی سرطان نامگذاری شده است. به همین مناسبت، مهمترین نکات تغذیهای که افراد مبتلا به این بیماری باید در طول دوره بیماری خود رعایت کنند را بررسی میکنیم.
برخی عوامل تغذیهای و سبکزندگی مانند مصرف زیاد چربیها و روغن، مصرف زیاد نمک، مصرف زیاد قند و شکر، روش نامناسب تهیه و طبخ مواد غذایی، زندگی بیتحرک و نداشتن فعالیت فیزیکی مناسب و رعایتنکردن تعادل و تنوع در دریافت غذاهای مورد نیاز بدن، خطر ابتلا به سرطانها را بیشتر میکند. شواهد حکایت از آن دارند که بیش از یکسوم همه مرگومیرهای ناشی از سرطان مـرتبط بـا سـوءتغذیه، بیتحرکی، مصرف الکل، اضافهوزن و چاقی است. چاقی عامل خطر سرطان و مسئول ۶درصد کل سرطانهاست.
عوامل تغذیهای پیشگیریکننده از ابتلا به سرطان آنتیاکسیدانها
گروهی از ترکیبات در موادغذایی هستند که رادیکالهای آزاد(عوامل ایجادکننده سرطان) را در بدن از بین برده یا مانع از شکلگیری آنها میشوند؛ مهمترین آنها عبارتند از: ویتامینهایC، E، کاروتنوئیدها و سلنیوم که در مرکبات، فلفلسبز، توتفرنگی، گوجهفرنگی، بروکلی و سیبزمینیشیرین، ذرت، مغزها(گردو، بادام، فندق، پسته)، زیتون، سبزیهای برگدار و سبز، روغنهای گیاهی و سبوسگندم، میوههای نارنجیرنگ، تخممرغ، ماهی و غذاهای دریایی، قلوه و جگر.
میوهها و سبزیها
احتمال بروز برخی از سرطانها در افرادی که روزانه حداقل ۵ واحد (حدود ۴۰۰گرم) میوه و سبزی مصرف میکنند کمتر است. یک واحد میوه معادل یک عدد میوه متوسط یا یک لیوان میوه حبهای یا یکچهارم از طالبی و معادل آن خربزه یا هندوانه و یک واحد سبزی معادل یک لیوان سبزی برگی خام یا نصف لیوان سبزی پخته است.
فیبرهای غذایی
میوهها، سبزیها، حبوبات و غلات سبوسدار حاوی فیبر هستند و افزایش مصرف فیبر با کاهش بروز سرطان بهویژه سرطانهای دستگاه گوارش مرتبط است. انواع موادغذایی حاوی فیبر عبارتند از: گندم و جوی کامل، سبوس، گندم، دانهها، مغزها، سبزیها، سیب، انگور، آلو، مرکبات، جو، جوی دوسر و حبوبات. فیبرها باعث کاهش کلسترول بد خون(LDL) و همچنین سبب پیشگیری از یبوست میشوند.اسیدفولیک ارتباط بین مصرف منابع غذایی غنی از فولات مانند حبوبات، سبزیجات برگی مانند اسفناج و مرکبات با کاهش انواعی از سرطان ثابت شده است.
ویتامینD و کلسیم
تحقیقات رابطه افزایش مصرف ویتامین D و کلسیم را با کاهش احتمال ابتلا به سرطان رودهبزرگ و سینه نشان داده است.با فعالیت بدنی منظم و تغذیه سالم به پیشگیری و مدیریت بیماریهای غیرواگیر و ازجمله سرطان کمک کنیم.
دیدگاه