مقام‌های «هوره» ثبت ملی می‌شوند

عزیز مصطفایی، با اشاره به گذشت حدود یک دهه از ثبت ملی «هوره» و «مور» به عنوان دو آوای کهن و محلی در کرمانشاه، اظهار کرد: در آن زمان این دو آوا را به صورت کلی به ثبت ملی رساندند، در حالی که آوایی مانند هوره نزدیک به ۵۰ مقام دارد. 

وی افزود: تعدد مقام‌های هوره این قابلیت را دارند که آنها را جدا به ثبت ملی برسانیم که در این زمینه با دفتر ثبت آثار وزارت میراث فرهنگی نیز رایزنی‌هایی انجام شده و آنها نیز موافقت و علاقمندی خود را برای این کار اعلام کرده‌اند. 

کارشناس میراث فرهنگی ناملموس استان تصریح کرد: به  منظور ثبت ملی مقام‌های هوره باید با متخصصان، پیشکسوتان و بزرگان این حوزه در استان ارتباط برقرار کنیم که در این زمینه برنامه‌ریزی‌هایی انجام شده است. 

وی با بیان اینکه هوره در اکثر مناطق استان و در میان اقوام مختلف مانند قلخانی‌، جاف‌، کلهر و… وجود دارد، عنوان کرد: به گفته بزرگان این حوزه، هوره قدمتی حدود ۷۰۰۰ ساله دارد.

وی افزود: معتقدم مرکزیت و خاستگاه هوره در شهرستان دالاهو است، اما در جای جای استان به شکل‌های مختلف دیده می‌شود. برای نمونه در منطقه اورامانات نوای سیاه چمانه وجود دارد که سبک و سیاق آن به مانند هوره است. 

مصطفایی تاکید کرد: گفته می‌شود که زردشتی‌ها گاتاهای خود را به شکل هوره می‌خواندند و یارسان‌ها نیز کلام خود را به این شیوه می‌خواندند که همگی نشان از قدمت این آوا دارد. 

وی یادآورشد: هرچند که هوره آوایی کهن است، اما این آوای بدون موسیقی در روح و روان مردم این منطقه جای گرفته و امروزه حتی نسل جدید نیز با آن ارتباط برقرار می‌کنند و طرفدارانی بین این نسل هم دارد که نشان می‌دهد خوشبختانه این آوای کهن کماکان توانسته جایگاه خود را بین مردم حفظ کند.

کارشناس میراث فرهنگی ناملموس استان با بیان اینکه این آوای محلی کهن اسطوره‌ها و بزرگان معروفی همچون علی نظر منوچهری و اولعزیز حیدری داشته، عنوان کرد: درحال حاضر هم یکی از بزرگان این موسیقی کهن که اصطلاحا به آنها «هوره چِر» گفته می‌شود، استاد سیدقلی کشاورز معروف به سیقلی است که در منطقه ماهیدشت زندگی می‌کند.  

وی تاکید کرد: در سالهای اخیر در منطقه اسلام آبادغرب به عنوان یکی از قطب‌های اصلی هوره جشنواره‌ها و همایش‌هایی برای این آوای کهن برگزار می‌شود که جای تقدیر دارد و باید چنین برنامه‌هایی افزایش یابد، چراکه اگر برای هوره اهتمام نداشته باشیم، قطعا این آوای کهن رو به فراموشی خواهد رفت. 

مصطفایی در ادامه به کمرنگ شدن آوای «مور» در جامعه اشاره و اظهار کرد: مور آوایی بسیار حزن‌انگیز است که از گذشته‌های دور تاکنون معمولا در آیین‌های سوگ سرداده می‌شد، اما امروزه دیگر چندان در مراسم عزا به آن توجهی نمی‌شود و نسل جدید هم با آن ارتباط برقرار نمی‌کنند که زنگ خطری برای این آوای کهن است. 

وی افزود: این امکان وجود دارد که بتوانیم مور را برای مراسماتی مانند مراسم عزدارای محرم زنده نگه داریم. 

کارشناس میراث فرهنگی ناملموس استان تاکید کرد: مور آوایی است که بیشترین غم و اندوه را می‌توان در آن دید و کسی که آن را سر می‌دهد، غم سختی را تجربه کرده و از طریق این آوا می‌تواند قدری از حجم اندوه خود را کاهش دهد و از این دوران گذر کند. 

وی در پایان گفت: هوره و مور از قدیمی‌ترین آواهای دنیا هستند و باید برای حفظ آنها  تلاش کنیم.