در حالی که گمانه زنی‌هایی مبنی بر ایجاد کروناویروس جدید در آزمایشگاه وجود دارد، اما دانشمندان می‌گویند از توضیح اینکه این ویروس در آزمایشگاه ساخته نشده است، خسته شده‌اند.
طبق گفته دانشمندان، ساخت کروناویروس جدید در آزمایشگاه یک شایعه است که گویا فعلا قصد پایان یافتن ندارد. دانشمندان در پاسخ به این سؤال که آیا ویروس کووید-۱۹ در آزمایشگاه مهندسی شده است، می‌گویند: “قطعا نه”. اما مسئله اینجاست که بحث منشاء کروناویروس جدید و گمانه زنی‌ها درباره ایجاد آن در آزمایشگاه فعلا داغ است.
بحث و گفتگوهای پیرامون این موضوع از آنجایی که مقامات اطلاعاتی دولت آمریکا در حال تحقیق در مورد منبع بالقوه این بیماری همه‌گیر هستند، بر نظریه‌هایی مبنی بر ایجاد این ویروس در آزمایشگاه متمرکز شده است، با وجود اینکه همه شواهد نشان می‌دهند که “SARS-CoV-۲” ساخته دست انسان نیست.
“نایجل مک میلان” ایمونولوژیست مؤسسه درمانی “منزیس کوئینزلند” توضیح می‌دهد: همه شواهد تاکنون به این واقعیت اشاره دارند که ویروس کووید-۱۹ به طور طبیعی پدید آمده است و ساخته دست انسان نیست. اگر می‌خواستید آن را در آزمایشگاه طراحی کنید، پس تغییرات توالی ویروس معنی ندارد، زیرا همه شواهد تاکنون به ما می‌گویند که ویروس در حال تغییر و تقویت است و اینکه هیچ سیستمی در آزمایشگاه وجود ندارد تا برخی از تغییرات مشاهده شده را پیاده کند.
در اواخر ماه مارس مطالعه‌ای در مجله Nature منتشر شد که در آن محققان، داده‌های ژنومی “SARS-CoV-۲” به ویژه بخش‌های “دامنه اتصال-گیرنده”(RBD) ویروس را مورد بررسی قرار دادند تا بتوانند چگونگی جهش آن به نسخه‌های ویروسی و کشنده‌تر را کشف کنند.
آنها در این تحقیق به عنوان یک محصول جانبی توانستند مشخص کنند که “SARS-CoV-۲” از نظر ژنتیکی دستکاری نشده است.
“کریستین اندرسن” یکی از محققان این مطالعه گفت: با مقایسه داده‌های توالی ژنوم موجود برای سویه‌های شناخته شده کروناویروس جدید، می‌توانیم به طور کامل مشخص کنیم که “SARS-CoV-۲” از فرآیندهای طبیعی سرچشمه گرفته است.
وی افزود: دو ویژگی در این ویروس؛ جهش‌ها در بخش RBD از پروتئین‌های بیرون زده از سطح ویروس و استقامت آن، دستکاری آزمایشگاهی و ساخته شدن این ویروس در آزمایشگاه را رد می‌کند.
اگرچه واضح است که این ویروس در آزمایشگاه ایجاد نشده است، اما نگرانی‌های مداومی وجود دارد که شاید این ویروس از یک مرکز تحقیقاتی به بیرون راه پیدا کرده و بیشتر حدس و گمان‌ها روی موسسه ویروس شناسی ووهان(WIV) متمرکز شده است.
با این حال، این‌ها فقط حدس و گمان است. واشنگتن پست اخیراً گزارش داد که مقامات سفارت آمریکا در مورد این آزمایشگاه در سال ۲۰۱۸ نگرانی ایمنی داشته‌اند و این مؤسسه روی ویروس‌های خفاش مطالعه می‌کند، اما این دلیلی بر ساخته شدن این ویروس در این آزمایشگاه و به دست چینی‌ها نیست.
“ادوارد هولمز” ویروس شناس تکاملی از دانشگاه سیدنی توضیح می‌دهد: نزدیکترین اقوام شناخته شده “SARS-CoV-۲” یک ویروس در خفاش به نام “RaTG۱۳” است که در موسسه ویروس شناسی ووهان(WIV) نگهداری می‌شده است و اکنون گمانه زنی‌های بی‌اساسی وجود دارد مبنی بر اینکه این ویروس منشأ “SARS-CoV-۲” بوده است.
وی افزود: با این حال، “RaTG۱۳” از استان دیگری از چین(یونان) نمونه برداری شده است و با جایی که کووید-۱۹ ابتدا در آن ظاهر شد، متفاوت است. همچنین سطح واگرایی توالی ژنوم بین “SARS-CoV-۲” و “RaTG۱۳” معادل متوسط ۵۰ سال(و حداقل ۲۰ سال) از تحولات تکاملی است.
حال ذکر این نکته حائز اهمیت است که ویروس‌ها می‌توانند به طور طبیعی در هر نقطه از جهان چه در بدن حیوانات و چه در انسان‌ها یا حتی در کشت سلولی آزمایشگاهی جهش پیدا کنند. متأسفانه تعیین اینکه کروناویروس جدید جهش‌های خود را کجا و چگونه تجربه کرده، دشوار است. اگرچه اغلب محققان تصور می‌کنند که این فرآیند در یک میزبان حیوان اتفاق افتاده است.
علاوه بر این، محققان هنوز در حال تحقیق هستند که آیا جهش‌های لازم برای ایجاد یک بیماری جدید قبل یا بعد از انتقال “SARS-CoV-۲” به انسان رخ داده است یا نه.
ضمن اینکه موسسه ویروس شناسی ووهان اتهامات مبنی بر منشاء گیری این بیماری همه گیر از این موسسه را رد کرده است. “شی ژنگلی” رئیس تحقیقات کروناویروس خفاش در این موسسه در ماه مارس توضیح داد که وقتی او برای اولین بار نمونه‌هایی را از بیماران اولیه کووید-۱۹ دریافت کرد، بلافاصله تحقیقات لازم و کامل را انجام داده است و هیچ تطابقی بین ویروس‌های موجود در آزمایشگاه وی با کروناویروس جدید نیافته است.
آنچه کارشناسان با آن موافق هستند این است که یک بیماری همه گیر مانند این جای تعجب ندارد. دانشمندان سالها بود که به دولت‌ها هشدار می‌دادند که یک بیماری جدید در افق می‌بینند، در حالی که بسیاری از کشورها به هیچ وجه آماده آن نبودند.
به عنوان مثال “آنتونی فاوسی” مدیر انستیتوی ملی آلرژی و بیماری های عفونی ایالات متحده در ژانویه سال ۲۰۱۷ به مقامات آمریکایی در مورد اجتناب ناپذیری ظهور شیوع یک بیماری گفت و از آنها خواست که مقدمات آماده شدن برای مقابله با آن را انجام دهند.
“حسن والی” از دانشگاه “لا تروب”(La Trobe) توضیح می‌دهد: ما مدتی بود آگاه بودیم که کروناویروس دیگری مانند سارس و مرس می‌تواند باعث بروز همه‌گیری شود و بنابراین از بسیاری جهات، ظهور کروناویروس جدید و همه‌گیری جهانی آن برای ما جای تعجب نداشت.
وی افزود: ما باید مراقب باشیم که با دمیدن به کوره چنین شایعاتی، به کسانی که دنبال مقاصد سیاسی و ماهیگیری از این بحران جهانی هستند، کمک نکنیم/ایسنا
دیدگاه