به گزارش پایگاه خبری طلوع– تجارت غیرمجازی که به یک کسب و کار جدی در بین محلی ها منطقه تبدیل شده و بی تردید این نوع کسب و کار غیر قانونی چیزی جز نتیجه بیکاری و فقر در منطقه نیست.
اما تهدیدات علیه جنگل‌های بلوط در منطقه اورامانات از دهه های گذشته شروع شده است. از قطع درختان برای تهیه زغال شیره بلوط (شوکه) گرفته تا آتش سوزی های عمدی و غیر عمدی و در سال‌های اخیر نیز شکار جانورانی چون سنجاب و…را باید بر این تهدیدات افزود.
این روزها اما سنجاب، کبک و سهره طلایی به عنوان اصلی ترین جانواران حیاط وحش منطقه اورامانات در معرض تهدید سودجویان و قاچاقچیان آن قرار گرفته اند.
بازار داخلی شهرهای بزرگی چون تهران و اصفهان پذیرای این حیوانات قاچاق شده هستند. کشور عراق نیز به دلیل کاهش ارزش پول داخلی به تازگی به مقصد دیگری برای ارسال این حیوانات قاچاقی تبدیل شده است.
و چه دردناک است که قاچاقچیان سرمایه های اکوسیستمی منطقه را با دینار درهم معاوضه می کنند.
خرید و فروش سنجاب غیرقانونی است و جرائم نقدی نیز به همراه دارد، اما با وجود این متخلفان برای زنده گیری این سنجاب، درختان چند صد ساله بلوط را به آتش می کشند و زیستگاه گونه های جانوری مختلف زاگرس را در معرض تهدید جدی قرار می دهند.
نحوه به دام انداختن سنجاب توسط سودجویان نیز یکی از دردناکترین روشهاست. این سودجویان حفره ای پایین‌تر از لانه این حیوان ایجاد شده را به آتش می کشند تا دما بالا و دود وارد لانه و سنجاب مجبور به فرار از لانه شود. از قبل هم که یک گونی یا توری بر در لانه نصب شده است که سنجاب ها راه فراری نداشته باشند.
دردناکی قصه زنده گیری سنجاب ها اینجاست که این نحوه شکار بارها به سوختن تعداد زیادی و مردن سنجابهایی است که حاضر به خروج از لانه نشده منجر می شود.
توقف این روند هر چند به همت عمومی مردم منطقه و دوستدران محیط زیست نیاز دارد اما در کنار آن نیازمند همت بالایی از سوی دستگاههای متولی و قانون گذار در سطح بالا برای رفع خلا های قانونی و تشدید قوانین مربوطه برای پیشگیری از سواستفاده متخلفین است.
به گفته افراد آگاهان به این موضوع، استفاده از پوست سنجاب مهمترین دلیل قاچاق آن به خارج از کشور است.
عده ای نیز در کنار سهره و کبک از این جانور به عنوان حیوان خانگی استفاده می کنند.
یکی از این افراد می‌گوید: گروههای خاصی در منطقه کار خرید این حیوانات و پرندگان از شکارچیان را به عهده دارند. با جمع شدن تعداد شکارها به یک حد ، آنها را با توجه به محل تقاضا از مسیرهای خاصی در داخل و یا خارج از کشور قاچاق می‌کنند.
به گفته این فرد مطلع، مسئله اصلی برای شکارچیان این حیوانات، منفعت مادی بالایی است که از این راه کسب می‌کنند.
عده ای پول خوب برای هر حیوان یا پرنده پرداخت می کنند و این موضوع بسیاری از محلی ها وسوسه می کند تا به سمت زنده گیری این حیوانات بی زبان کشانده شوند.
وی ادامه می‌دهد: جریمه های و برخوردهای قانونی موجود در برابر پولی که از این راه کسب می کنند چیزی نیست و به همین دلیل است که بازدارنده نبوده و کار ساز نیست.
وی می افزاید: اگر چه عده ای با نام علاقه به حیوانات حیوانات را از طبیعت به قفس‌های خانه خود می‌کشانند و برای ارضای حس خود این موجودات را از زندگی در زیستگاه های خود محروم می کنند، اما عده ای نیز هستند که برای استفاده از گوشت کبک این پرنده ها را با تفنگ شکار کرده و این مسئله را که از روی ناآگاهی از قدیم الایام در بین شکارچیان رواج داشته به نوعی سرگرمی تبدیل کرده وحق خود می‌دانند.
وی درباره نحوه شکار این حیوانات نیز بیان می‌کند: برای شکار سنجاب درختان به آتش کشیده می‌شوند.
برای به دام انداختن سهره و کبک از صدای ضبط شده یا یک طعمه، تور و قفس استفاده می‌شود که قطع این چرخه نیازمند تشدید قوانین قهری از سوی مسئولان است. وی معتقد است که آگاهی دادن به مردم روستایی در این باره می تواند کمک کننده باشد.
وی می گوید: قیمت هر سنجابی که زنده گیری شود، یک و نیم میلیون تا دو میلیون تومان است.
اما رئیس اداره محیط زیست شهرستان جوانرود معتقد است : در اثر برنامه های حفاظتی و تلاش‌های همکاران در ادارات حفاظت محیط زیست شهرستان های اورامانات، همچنین تلاش فعالان و دوستداران محیط زیست و خطابه و نصیحت بزرگان منطقه، جمعیت حیات وحش در منطقه به گونه چشمگیری افزایش پیدا کرده و برخی گونه ها که ظن انقراض آنها در منطقه می رفت به خوبی احیاء شده اند.
«عطاالله قادری» می گوید: گونه های وحشی موجود در اورامانات شامل انواع پستانداران که گونه های شاخص آن شامل کل و بز ،قوچ و میش، شوکا، پلنگ، خرس، گراز، روباه، شغال، خرگوش،گورکن، سنجاب، سمور سنگی،خرگوش، گربه جنگلی، تشی و جوجه تیغی است. پرندگان شکاری شامل انواع سارگپه ها، عقاب،شاهین و قرقی و پرندگان مهاجر آبزی و کنار آبزی است. همچنین انواع ماهیان و دوزیستان که از گونه شاخص آن می توان به سمندر خال زرد کردستانی اشاره کرد.
وی ادامه می دهد: سمندر خال زرد، شوکا، پلنگ و انواع پرندگان شکاری از گونه های در معرض تهدید و نابودی است.
قادری درباره علت تمایل متخلفان به قاچاق جانوران حیاط وحش منطقه به عراق نیز می‌گوید: کاهش ارزش پول ملی باعث جذابیت قاچاق به خارج شده که حیات وحش را نیز تحت تأثیر قرار داده است که باعث شده عده‌ای افراد متخلف از این شرایط سو استفاده کنند.
وی بیان می کند: در طی سالیان همواره مسئله قاچاق پرندگان شکاری به‌عنوان تهدید محسوب می‌شده که یگان حفاظت محیط زیست در تمام استان‌ها و مرزداران تمام تلاش خود را در برای کاهش این پدیده شوم بکار گرفته اند.
وی با تاکید بر اینکه از میان گونه های جانوری اورامانات پرندگان شکاری، سنجاب، سهره طلایی و کبک با تهدید قاچاق در داخل و قاچاق به خارج مواجه هستند، می افزاید: در سال گذشته بالغ بر ۲۰ پرونده تخلف شکار و صید در این اداره برای متخلفین تشکیل و به مراجع قضایی ارجاع داده شده اند.
قادری با بیان اینکه دادگستری، دادستانی و نیروی انتظامی شهرستان همکاری و مساعدت قابل تحسینی با اداره حفاظت محیط زیست در این زمینه دارند، می‌گوید:
راهکار مقابله با قاچاق حیات وحش نیاز به برنامه ریزی و همکاری تمامی کشورهای منطقه دارد که تجارت گونه های جانوری و گیاهی در معرض خطر را ممنوع اعلام است.
قادری با اشاره به عوامل فرهنگی دخیل در این موضوع ، ادامه می دهد: عوارض پدیده نوکیسگی در تمام کشور دامن محیط زیست و حیات وحش را نیز گرفته و عده ای برای به رخ کشیدن ثروت خود اقدام به خرید و اسارت حیوانات وحشی و نمایش آنها در باغ و ویلای شخصی خود می کنند.
هر چقدر گونه ای کمیاب تر و در خطر انقراض تر باشد این دست افراد بیشتر تمایل به دست آوردن آن دارند، ولی باید به آنها گفت که قفس ساختن و اسیر کردن هنر نیست بلکه هنر آنست که قفسی بشکنی و اسیری را از اسارت برهانی. آن اسیر ممکن است چه انسان باشد یا حیوان.
وی با تاکید بر نقش همکاری مردم منطقه در پیشگیری از قاچاق این حیوانات، درخواست کرد: مردم در صورت مواجهه با شکار یا قاچاق حیات وحش موارد را به ادارات محیط زیست و نیروهای انتظامی و یا تلفن ۲۴ ساعته ۱۵۴۰ اعلام کنند.
رئیس اداره محیط زیست جوانرود در پایان گفت: محیط زیست میراث گذشتگان نیست بلکه امانتی از آیندگان نزد ما است. پس سعی کنیم امانت داران خوبی باشیم . همچنین نسبت به تخریب محیط زیست توسط عده قلیلی که کمر به نابودی محیط زیست بسته اند بی تفاوت نباشیم.
مظفر موسی زاده_ خبرنگار طلوع
دیدگاه