امروز چرخه زباله های قابل بازیافت یا به قول عامه مردم ضایعات به گردش مالی بسیار عظیم و پرسودی تبدیل شده که سراسر کشور و از جمله کرمانشاه را نیز تحت تاثیر قرار داده است.
بسیاری از شهرک های حاشیه ای کرمانشاه درگیر معضل فعالیت مغازه های ضایعاتی هستند، مناطقی از جمله جعفرآباد، نزدیک آقاجان و … که به مراکزی برای تردد پرشمار معتادین متجاهر نیز تبدیل شده است.
روند کار اینگونه است که صدها فرد زباله گرد که بسیاری از آنها معتاد هم هستند پسماندهای ارزشمند و قابل بازیافت را از مخازن زباله سطح شهر جمع آوری کرده و گونی گونی به مغازه های ضایعاتی تحویل می دهند و این مغازه ها نیز در نهایت با تفکیک آنها اقدام به فروش این ضایعات به بالادستی های خود می کنند، چرخه ای که گردش مالی بسیار بزرگی دارد اما در نهایت رقم بسیار ناچیزی به زباله گردها می رسد که در بیشتر مواقع از روزی صد هزار تومان در بهترین حالت بالاتر نمی رود.
این وضعیت چند پیامد مهم دارد که شاید مهمترین آن آسیب های اجتماعی است که در حاشیه مغازه های ضایعاتی ایجاد می شود و گاهی ده ها زباله گرد در این نقاط متمرکز می شوند که حتی می تواند پیامدهایی مانند افزایش سرقت های خرد را که عمدتا توسط افراد معتاد صورت می گیرد ایجاد کند.
از سوی دیگر آلودگی بصری و محیط زیست نیز پیامد فعالیت واحدهای ضایعاتی است، مغازه های بسیار کثیف و با چهره زشت و سیاه که از ابتدا تا انتهای آنها انواع زباله از نان خشک تا پلاستیک و آهن آلات دپو شده است.
از آنجاییکه در بسیاری از موارد زباله گردها مقابل همین مغازه ها زباله های خود را تفکیک می کنند، معمولا مقابل مغازه های ضایعاتی چهره ای بسیار کثیف و پر از زباله دارد.
همچنین گفته می شود که گاهی در چرخه خرید و فروش ضایعات شاهد تجارت مواد مخدر هم هستیم و برخی زباله گردها به جای کاری که انجام می دهند مواد مخدر دریافت می کنند.
این روند همچنین باعث خروج مواد با ارزش از چرخه بازیافت زباله شهر کرمانشاه میشود که زیان اصلی آن متوجه شرکت بازیافت و شهرداری خواهد بود.
بارها و بارها تاکید شده که راهکار اصلی مدیریت این معضل، تفکیک زباله از مبدا و جمع آوری مخازن از سطح شهر است اما این موضوع هنوز در کرمانشاه اجرایی نشده و البته هزینه زیادی به همراه دارد.
چندی قبل علی شعبانی سرپرست معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری کرمانشاه از طرح هایی برای ساماندهی این وضعیت در کرمانشاه یاد کرد.
وی با بیان اینکه باید بین معتادین متجاهر و زباله‌گردها تفاوت قائل شد، افزود: برای ساماندهی زباله گردها نیز شهرداری اعلام آمادگی کرده که برای این کار در درجه اول باید مخازن زباله از سطح شهر جمع شود و تفکیک زباله از مبدا صورت گیرد.
شعبانی، ساماندهی مراکز ضایعاتی که به سرعت در حال رشد هستند را نیز ضروری دانست.
وی درباره معیشت افرادی که اکنون از طریق زباله گردی امرار معاش می کنند نیز خاطرنشان کرد: قرار نیست این افراد رها شوند، بلکه با همکاری شهرداری از این افراد در حوزه تفکیک زباله استفاده خواهد شد.
سرپرست معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری کرمانشاه به این نکته هم اشاره کرد که بخشی از چرخه زباله گردی فضای اقتصادی مواد مخدر را می چرخاند و تحویل زباله در برابر تحویل مواد مخدر، صورت می گیرد.
ساماندهی پسماندهای خانگی از مبدا
از همین رو سبحان فخری، یک کارشناس ارشد مدیریت شهری در گفت و گو با طلوع کرمانشاه، با اشاره به معضل زباله گردها و فعالیت واحدهای ضایعاتی که امروز کرمانشاه را درگیر کرده، گفت: ساماندهی این وضعیت با طرح های ضربتی و گرفت و گیر حل نمی شود و نیازمند راهکارهای کارشناسی و بلندمدت است.
وی مهمترین راهکار این وضعیت را ساماندهی پسماندهای خانگی از مبدا دانست مشابه کاری که در گذشته انجام می شود و راس ساعت مشخصی مردم زباله های خود را درب منازل قرار می دادند و ماشین های مدیریت پسماند آن را جمعی می کردند.
این کارشناس ارشد مدیریت شهری معتقد است، امروزه با گسترش شهرها، وجود محلات متعدد و خصوصا حاشیه ای و هزاران کوچه در سطح شهر امکان اینکه خودروهای پسماند کوچه به کوچه بگردند و زباله ها را جمع کنند وجود ندارد ونه تنها چند ده دستگاه خودرو نیاز است بلکه کاری بسیار زمان بر و پر هزینه به شمار می رود.
فخری معتقد است، باید فرهنگ تفکیک زباله از مبدا به مردم آموخته شود و مردم پسماندهای با ارزش بازیافت خود را از منازل جدا کرده و شیوه های مجزایی برای جمع اوری این زباله ها در نظر گرفته شود و تنها زباله هایی که ارزش بازیافت ندارد وارد مخازن گردد.
وی تاکید کرد: البته قطعا اجرای چنین طرح هایی با مقاومت برخی مردم نیز همراه خواهد بود خصوصا آنهایی که از محل گردش مالی بازیافت پول در می آورند.
۲۵۰ضایعاتی بدون مجوز هستند
در ادامه رضا سلیم ساسانی، رئیس اتاق اصناف کرمانشاه نیز در گفت و گو با طلوع، اظهار کرد: دیگر مجوزی برای واحدهای صنفی ضایعاتی جدید در کرمانشاه صادر نمی شود.
وی از فعالیت حدود ۲۵۰ واحد ضایعاتی بدون مجوز هم در کرمانشاه خبر داد و خواستار پلمب آنها شد.
به گفته رئیس اتاق اصناف کرمانشاه، این پلمب باید واقعی و طولانی مدت باشد.
سلیم ساسانی همچنین از برگزاری نشست هایی با نیروی انتظامی و سایر دستگاه ها در این زمینه خبر داد و تاکید کرد: ساماندهی واحدهای ضایعاتی نیازمند همکاری همه دستگاه ها است.
نویسنده: پریا امیری پریان
دیدگاه