گلایه یک کارگردان از شیوع آثار فیک، جعلی و پوشالی در حوزه تئاتر
نمایش «کنیز» به زندگی بانو فضه می پردازد، زنی که در صدر اسلام در خدمت پیامبر(ص)و بعدها حضرت زهرا(س)بود و از نخستین حافظان و مفسران قرآن کریم به شمار می رود.
نمایش «کنیز» در حال حاضر بعد از ظهرها یک سانس در تالار وحدت میدان جلیلی کرمانشاه برای علاقمندان نمایش داده می شود، اجرا از ۱۵ خردادشروع شده و به مدت ۱۰ روز تا ۲۵ همین ماه ادامه دارد.
به همین مناسبت گفتگویی با کارگردان این تئاترنمایشی انجام داده ایم که در ادامه می خوانید.
خسرو امیری نویسنده و کارگردان تئاتر در گفتگو با طلوع کرمانشاه از گسترش آثارکم محتوا و فیک در حوزه تئاتر گلایه کرد.
او که اخیرا و پس از یک وقفه ۱۲ ساله کار جدید خود تحت عنوان “کنیز” را روی صحنه برده معتقد است برخی هنرمند نماها با بدکاری روی صحنه، مخاطب را از تئاتر دور کرده اند و ساخت کارهای بی محتوا بیشتر به خودنمایی ختم می شود تا روشنگری!
وی در همین رابطه و با اشاره به دغدغه شخصی خود برای ارائه مفاهیم زیبا از دین و ارائه کار تکنیکال در این حوزه افزود: متاسفانه گاهی به اسم تئاتر سوء استفاده هایی از دین می شود که بیشتر خود نمایشی است تا ارائه زیبایی شناسی از مسئله دین و برای همین این آثار هیچ اثرگذاری در ارائه مفاهیم دینی و جذب مخاطب ندارند، به همین منظورتصمیم گرفتم برای دراماتیزه کردن مفاهیم مذهب کار پژوهشی انجام دهم، کاری که مفهوم زیبای دین را به دور از خودنمایی برای مخاطب به نمایش بگذارد وعاری از تظاهر باشد.
امیری در همین راستا به جمله معروفی از “مایرهولد” کارگردان بزرگ روس اشاره کرد و گفت: این جمله معروف همیشه آویزه گوشم است که اگر یک ایده خوب بد ساخته شود، برای ابد مرده است. این همان نکته مهمی است که من سعی کرده ام در طول ۳۰ سال و اندی فعالیتم در عرصه تئاتر مدنظر داشته باشم و شاید برای همین است که پیش از اجرای هرکار زمان زیادی را صرف پژوهش و مطالعه می کنم.
وی همچنین پرداختن به پژوهش در آثار مذهبی را خطیر ارزیابی کرد و افزود: در همه رساله های کلامی که از دین برای ما باقی مانده، زیبایی شناسی خاصی نهفته است که باید خیلی ظریف و هنرمندانه آنرا بروز داد، طوری که با بدسازی و خودنمایی به انحراف کشیده نشود و مخاطب گریز نباشد.
امیری درباره نمایش “کنیز” گفت: کنیز به زندگی بانو فضه می پردازد، زنی که در صدر اسلام در خدمت پیامبر(ص)و بعدها حضرت زهرا(س)بود و از نخستین حافظان و مفسران قرآن کریم به شمار می رود.
وی در حالیکه به پژوهش چندساله خود برای ارائه این اثر اشاره کرد افزود: تقریبا ۵سالی کار تحقیقی انجام دادم و هدفم دراماتیزه کردن شخصیت فضه بود، مسئولیتی که فکر می کنم به لحاظ زیبایی شناسی دینی کار خوبی از آب درآمده است.
امیری با اذعان به این مطلب که تیم همراهش پیش از اجرا ۴ ماه تمرین کرده اند گفت: کنیز در حال حاضر عصرها یک سانس در تالار وحدت میدان جلیلی برای علاقمندان نمایش داده می شود، اجرا از ۱۵ تیر شروع شده و به مدت ۱۰ روز تا ۲۵ همین ماه ادامه دارد.
وی البته یادآور شد: طبق هماهنگی های انجام شده با مدیرکل فرهنگ و ارشاد استان که حمایت خوبی از تیم داشته، کنیز در دهه محرم نیز روی صحنه می رود و حتی هماهنگی هایی انجام شده تا درایام فاطمیه نیز در تئاتر شهر تهران برای علاقمندان اجرا شود.
امیری به نکته دیگری هم اشاره کرد و آن استقبال کم مردم از تئاتر در کرمانشاه است. او گفت: ما در کرمانشاه رسما تماشاچی نداریم اما همان ۲۰نفری که برای اجرا می آیند و از کار لذت می برند، حضورشان دلگرم کننده است.
وی در پاسخ این سوال که آیا در آینده شاهد کارهای جدیدی از شما خواهیم بود یا خیر به زمانبر بودن آثارش اشاره کرد و افزود: تئاتر یک مسئولیت است که نباید از سرنیاز و باری به هر جهت باشد، یک کار خوب پژوهش می خواهد و زمانبر است. بنابراین نمیدانم آینده تئاتر برایم چگونه رقم می خورد و قابل پیش بینی نیست.
امیری گفت: بخشی از تئاتر تفنن و بخشی پژوهش است و باید تلاش کنیم موضوع پژوهش بیش از پیش مدنظر مسئولین قرار گیرد تا شاهد بروز و ظهور کارهای ارزشمند و اثرگذاری در این حوزه باشیم.
وی افزود: در این رابطه پیشنهاد راه اندازی “کانون ملی نخبگان تئاتر ایران” را به مسئولین ارائه دادم و معتقدم این کانون اگر جان بگیرد و بودجه اش تامین شود مامن خوبی برای ارائه مقاله، پژوهش و تولید کارهای فاخر خواهد بود.
یادآور می شود خسرو امیری که ارشد بیومکانیک تئاتر از اوکراین دارد، با بیش از ۳۰ سال سابقه فعالیت درعرصه تئاتر تا به امروز کارنامه خوب و قابل قبولی از خود ارائه داده و “روی خط خاکستری” او سال ۲۰۰۴ به عنوان سفیر فرهنگی ایران در فرانسه به نمایش گذاشته شد. او بیش از ۱۲ کار را کارگردانی کرده و بخشی از نمایشنامه های وی تحت عنوان “دیباچه درام معاصر ایران” به مرحله انتشار رسیده که به گفته منتقدین نقش مهمی در معرفی ۱۰۰ لهجه محلی داشته است.
او در آخرین کار خود و پس از یک وقفه ۱۲ ساله، به سفارش قرارگاه آوینی کنیز را روی صحنه برد. کاری که این روزها با همراهی هنرمندانی چون محسن اخگر، کمیل نوروزی، پگاه پورکاشفی، آرزو حاتمی، رضا شریفی، میلاد ثقفی و سمیرا نعمتی در تالار وحدت میدان جلیلی برای علاقمندان به نمایش گذاشته شده تا زندگی بانو فضه را به شکلی کاملا دراماتیک و تکنیکال به تصویر بکشد.
گزارش از لیلا سعدوندی-خبرنگار طلوع کرمانشاه
دیدگاه