در پی انتشار گزارشی در خصوص وضعیت فرونشست زمین در استان و نقش مهم کشاورزی به عنوان مصرف کننده اصلی منابع آب زیرزمینی در استان مدیر روابط عموی سازمان جهاد کشاورزی در این باره به طلوع کرمانشاه گزارش داد.
“افشین شورچه” طی گفتگوی اختصاصی با طلوع در خصوص برنامه های این سازمان برای اصلاح الگوی کشاورزی و تولید محصولات کم آب بر گفت: فرونشست یک معضل ملی است و ما برای اینکه بتوانیم با اصلاح الگوی کشاورزی جلوی تولید محصولات پرآب را بگیریم نیاز به برنامه ریزی برای کشت های جایگزین کم آب بر که سود اقتصادی داشته باشند داریم.
وی افزود: از مجموع ۹۵۰ هزار هکتار اراضی زراعی و باغی استان ۷۰۰ هزار هکتار آن اراضی دیم است یعنی چیزی حدود ۷۰ درصد عرصه کشاورزی، بنابراین هدر رفت آب در زمین های کشاورزی ما نسبت به استان های دیگر زیاد نیست چرا که اساسا استان کرمانشاه استانی دیم خیز است.
شورچه تصریح کرد: از میان ۲۰۳ هزار هکتار اراضی آبی استان هم ۱۳۴هزار هکتار مجهز به سیستم آبیاری تحت فشار هستند که مصرف آب آنها بهینه است و تصمیم داریم با مشارکت مردم و حمایت دولت مابقی اراضی آبی را نیز به سیستم های آبیاری تحت فشار مجهز نماییم.
وی سپس به برنامه اصلاح الگوی کشت در استان کرمانشاه اشاره کرد و گفت: در برنامه ملی اصلاح الگوی کشت، سطوح ویژه ای از انواع کشت ها را بر اساس شرایط اقلیمی برای استان ها در نظر گرفته اند و برای اجرای طرح مذکور نیازمند همکاری و همراهی کشاورزان استان هستیم تا نظام تولید در عرصه کشاورزی متعادل شود و عرضه و تقاضا به گونه ای باشد تا کشاورزان از کشت محصولات خود منتفع شوند و کاهش و یا افزایش تولیدات محصولات کشاورزی منجر به مشکل عرضه و تقاضا و در عین حال هدر رفت منابع نشود.
شورچه همچنین به اجرای برخی برنامه ها برای کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی استان اشاره کرد و افزود: یکی از برنامه های ما تغییر زمان کشت برخی از محصولات از بهار به پاییز است، مانند نخود و چغندرقند که باعث می شود تا از آب سبز استفاده کنیم و از نعمت باران برای آبیاری بهره بگیریم.
وی ادامه داد: ترویج کشت زعفران به عنوان یک کشت اقتصادی و کم آب بر نیز از دیگر برنامه های سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه به حساب می آید که استقبال خوبی از آن به عمل آمده، همچنین افزایش سطح گلخانه ها را با جدیت دنبال می کنیم و از سوی دیگر مزارع گوجه فرنگی را به سیستم آبیاری نوار تیپ مجهز کرده ایم تا در مصرف آب صرفه جویی شود. علاوه بر آن استفاده از کشت های نشایی که حداقل دو آب از کشت های بذری کمتر آب مصرف می کنند نیز از دیگر برنامه های کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی به حساب می آید.
به گفته شورچه سالانه چیزی حدود ۴۵۰ هزار هکتار گندم در استان کشت می شود که تقریبا ۳۵۰ هزار هکتار آن دیم است و اراضی آبی کشت گندم نیز مجهز به سیستم های آبیاری تحت فشار هستند که حدود ۱۰۰ هزار هکتار را شامل می شوند، لذا مابقی کشت های آبی به گونه ای نیست که شاهد هدر رفت آب در بخش کشاورزی استان باشیم.
وی در خصوص ممنوعیت کشت برنج در استان به عنوان یک محصول پرآب بر گفت: مطابق طرح اصلاح الگوی کشت، استان کرمانشاه از جمله استان های ممنوعه برای کشت برنج به حساب می آید و تنها سطح بسیار محدودی برای استان کرمانشاه در نظر گرفته شده است.
لازم به یادآوری است که استان کرمانشاه با دارا بودن ۹۵۰هزار هکتار عرصه کشاورزی یکی از قطب های کشاورزی ایران محسوب می شود که برخی محصولات آن مانند نخود، چغندرقند، جو، گندم، ذرت، آفتابگردان و … از رتبه های برتر کشوری برخوردار است.
همچنین بهتر است بدانید که هم اکنون و طبق آمارهای غیر رسمی چیزی حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هکتار از مزارع گیلانغرب مجوز تولید برنج دارند. پیشتر اما برنج در شهرستان صحنه هم کشت می شد که با توجه به طرح اصلاح الگوی کشت حالا دیگر هیچ کشاورزی اجازه کشت برنج در این شهر را ندارد و جلوی آن به طور کامل گرفته شده است.
در مجموع به نظر می رسد اگر باقی اراضی آبی استان هم طبق یک برنامه اصولی مجهز به سیستم آبیاری تحت فشار شوند و طرح اصلاح الگوی مصرف در استان توسعه یابد شاید بتوان امیدوار بود که در آینده ای نه چندان دور با کاهش مصرف آب در حوزه آبهای زیرزمینی، دشت ها و زمین های بکر و حاصلخیزی داشته باشیم که امکان فرونشست در آنها کمتر باشد.
دیدگاه