از زمستان هم چیز زیادی باقی نمانده و بارشها در کرمانشاه به میزان قابل توجهی کاهش داشته است.
حال وخیم منابع آبی به دلیل خشکسالی را در همین مرکز شهر هم میتوان دید، رودخانه قرهسو تقریبا مرده و به بستری برای زباله، نخاله و فاضلاب تبدیل شده است و هیچ آبی در آن جریان ندارد.
سایر منابع آبی نزدیک شهر کرمانشاه نیز وضعیت مشابهی دارند، خصوصا تالاب هشیلان که در فاصله ۲۶ کیلومتری شهر کرمانشاه واقع شده و این روزها حال و روز خوبی ندارد.
طی سالهای اخیر در اکثر فصول تابستان خصوصا اواخر تابستان شاهد خشک شدن کامل تالاب هشیلان بودیم، بگونهای که این تالاب در سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ خشک شد و در سنوات قبل از آن نیز در سالهای ۱۳۹۴ و ۱۳۸۷ شاهد خشک شدن کامل این تالاب بودیم.
در برخی سالها نیز برای حفظ زندگی گونههای گیاهی و جانوری استان، آبرسانی به این تالاب با تانکر انجام شد تا حداقل حتی به صورت مصنوعی هم که شده آب در حوضچه تالاب بماند.
طی دو سال اخیر با پیگیری محیط زیست و همکاری آب منطقهای از رودخانه رازآور آب به تالاب هشیلان آورده شد تا جلوی خشک شدن کامل آن گرفته شود، اما این وضعیت خشکسالی باعث خواهد شد که دیگر رازآور هم آبی برای انتقال به هشیلان نداشته باشد.
در سال ۱۴۰۰ وضعیت خشکی تالاب هشیلان بگونهای بود که آتشسوزی در این تالاب رخ داد و شدت آتش به قدری بود که ارتفاع آتش در برخی نقاط به چهار متر هم رسید!
حالا امسال نیز حال و روز این تالاب با وجود آنکه در نیمه زمستان هم قرار داریم چندان مناسب نیست و با ادامه این وضعیت قطعا در اوایل فصل گرما شاهد خشکی تالاب خواهیم بود.
چندی قبل محمدحسین فلاحتی از وضعیت نامناسب این تالاب یاد کرده بود و بنا به گفته او دبی سراب سبزعلی به عنوان منبع تامین آب اصلی این تالاب تنها ۵۰ لیتر در ثانیه است.
وی تاکید کرده بود که در سالهای پربارش در چنین ایامی میانگین دبی این سراب ۲۵۰ تا ۴۰۰ لیتر بوده است.
او ابراز امیدواری کرده بود اگر بارشهای خوبی در ادامه فصل بارندگی داشته باشیم وضعیت تالاب بهبود یابد اما گویا بر اساس پیشبینیهای هواشناسی در بهترین حالت بارشهای زمستان و بهار نزدیک به میانگین بلندمدت خواهد بود که به هیچ عنوان کم بارشیهای گذشته را جبران نمیکند.
و با این روند قطعا در بهار و تابستان امسال خشک شدن هشیلان دور ار انتظار نیست.
این در حالی است که فرشاد فتاحی معاون پیشین محیط زیست کرمانشاه و از صاحبنظران عرصه محیط زیست بارها درباره تبدیل شدن هشیلان به یک کانون ریزگرد هشدار داده بود.
وی با اشاره به خشک شدن چند باره تالاب هشیلان و با توجه به بافتی که این تالاب دارد، گفته بود که تبدیل شدن این تالاب به کانون ریزگرد آن هم در حالیکه فاصله چندانی با شهر کرمانشاه ندارد، چندان دور از انتظار نیست.
وی یادآوری کرده بود که تلاشها برای آبرسانی با تانکر به تالاب در حال صرفا برای حفظ زیستمندان و گونههای جانوری تالاب است و کمکی به احیا تالاب نخواهد کرد.
فتاحی معتقد است، اگرچه اکنون کانون ریزگردی در سطح استان نداریم، اما اگر روند خشکسالی ادامه پیدا کند تالاب هشلان می تواند به کانون ریزگرد تبدیل شود.
با این وضعیت در تابستان پیش رو میتوان هشیلان را در نبرد بین آتش و خاک تصور کرد.
اگر تدابیری اندیشیده نشود، طی چندسال آتی تالاب هشیلان به منشا ورود ریزگرد به کرمانشاه تبدیل خواهد شد و در کنار ریزگردها که از سمت عراق و نواحی مرزی به کرمانشاه میرسد وضعیت این شهر را بحرانی خواهد کرد.
*یک فعال محیط زیست کرمانشاه معتقد است آبرسانی با تانکر یا انتقال آب از رودخانه تنها مسکنهای مقطعی برای بهبود وضعیت تالاب هشیلان است و اگر قرار به نجات این تالاب باشد، باید اضافه برداشت از منابع آب زیرزمینی اطراف آن با مشارکت جوامع محلی متوقف شود.
آرش بهرامیان در گفت و گو با طلوع کرمانشاه با بیان اینکه زمانی در سالهای گذشته تالاب هشیلان آنقدر آب داشت که تابستانها جوانان در آن شنا میکردند و حتی بعضا اخبار ناگواری از غرق شدن افراد در آن به گوش میرسید، افزود: امروز وضعیت تالاب بگونهای است که در فصل روزی چند تانکر آب در آن میریزند تا موجودات آبزی و کنارآبزی تالاب حیاتشان به خطر نیفتد.
وی اظهار داشت: خشکسالیهای پی در پی چند سال اخیر یکی از عوامل کاهش جدی آب تالاب هشیلان است، خصوصا اینکه در ارتفاعات این منطقه بارش برف کافی نداشتیم که سراب سبزعلی را به عنوان منبع تامین آب تالاب تغذیه کند.
بهرامیان آنچه که بیش از خشکسالی بلای جان تالاب هشیلان شده را اضافه برداشت از چاههای اطراف آن دانست و خاطرنشان کرد: برداشت از این چاهها سطح منابع آب زیرزمینی تالاب را در سنوات اخیر به میزان قابل توجهی کاهش داده است.
این فعال محیط زیست با تاکید بر لزوم جلوگیری از کشت محصولات پرمصرف مانند ذرت، هندوانه، چغندر و … در حاشیه تالاب هشیلان و حداقل تا شعاع ۱۰ تا ۱۵ کیلومتری تالاب، عنوان کرد: در غیر این صورت قطعا در سنوات آینده از تالاب هشیلان جز یک نام چیزی باقی نخواهد ماند و هر سال شاهد بروز آتشسوزی در گیاهان خشک شده تالاب خواهیم بود.
وی با بیان اینکه باید مردم را آگاه کنیم و پای کار بیاوریم، گفت: مردم باید از خطرات جدی خشک شدن هشیلان خصوصا برای جوامع محلی اطراف آگاه باشند.
دیدگاه