در روزهای شیوع گسترده آبله مرغان در بین کودکان به چه نکاتی بیش از همیشه باید توجه کرد؟
کمتر کسی است که ازشنیدن بیماری آبله مرغان، وحشت‌زده و نگران شود؛شاید چون از همان روزهای کودکی درباره آن زیاد شنیده و در اطرافیان‌مان دیده‌ایم و همین باعث شده برای‌مان عادی و جاافتاده باشد. اما آنچه مهم است این است که این عادی بودن و بی‌خطر بودنش، دلیلی بر بی‌دردسر بودنش نیست؛ چنان‌که ابتلا به آن،می‌تواندبرای چندروز و چند هفته فرد مبتلا را به دردسرهایی جدی بیندازد که چاره‌ای جز صبر و گذر زمان ندارد.
نویسنده نرگس خانعلی‌زاده – گروه جامعه
کافی است این روزها نام آبله مرغان را بیاوری تا نفر دوم هم حرف‌هایت را ادامه دهد و از تجربه اخیر این بیماری در دوستان و اطرافیانش بگوید؛ موضوعی که نشان‌دهنده شیوع گسترده این بیماری در این فصل و این موقعیت زمانی است:«واقعیت این است که بعد از عبور از پاندمی کووید یا همان کرونا، الگوی خیلی از بیماری‌های ویروسی و حتی باکتریایی، تغییر کرده است.
از طرف دیگر، کودکان در یک قرنطینه امن و به دور از محیط بیرون قرار داشتند و این اتفاق باعث شد سیستم ایمنی بچه‌ها برای مقابله با خیلی از ویروس‌ها، ضعیف شود؛ پس حالا که محدودیت‌ها کنار رفته و کودکان در محیط قرار گرفته‌اند با شیوع گسترده انواع بیماری‌ها از جمله آنفلوآنزا و حتی آبله‌مرغان مواجه شده‌ایم.»
این را دکتر آمیتیس رمضانی، دبیر انجمن متخصصان عفونی کشور و مدیر گروه تحقیقات بالینی انستیتو پاستور ایران می‌گوید که معتقد است پاندمی کووید باعث شده تماس کودکان با انواع ویروس‌ها به صفر برسد و این اتفاق باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن‌شان و طبیعتا موج گسترده ابتلای آنها به بیماری‌های تنفسی و…شده است: «اتفاقی که توقع وقوعش را داشتیم.»
همان آبله‌مرغان معروف
همه‌چیز از بروز اولین دانه‌های قرمز کمرنگ روی نقاط مختلفی از بدن شروع می‌شود؛ دانه‌هایی که در نگاه اول، اهمیت چندانی ندارند و می‌توانند جوش‌های سطحی تلقی شوند، اما این‌که در مدت زمان کوتاهی شاید چند دقیقه و چند ساعت، تعداد این دانه‌ها بیشتر و بیشتر می‌شود، فقط یک معنی دارد و آن هم ورود ویروس واریسلا زوستر به بدن و بیماری آبله مرغان در کودکان و بیماری زونا در بزرگسالان است. نوعی بیماری که در کودکان شایع‌تر است و ارتباط مستقیمی با سن دارد؛ یعنی هر چه سن ابتلا افزایش یابد، علامت‌های بیماری از جمله دانه‌های تاول‌مانند آن هم شدیدتر است. بروز این دانه‌های متعدد که با گذشت زمان، بر تعداد و قرمزی‌شان افزوده هم می‌شود، نشان می‌دهد که باید چند روزی را با تب و خارش و در قرنطینه بگذرانید.
ابتلای دوباره؟ نه ممنون!
ویروس عامل بیماری آبله مرغان، ویروسی بسیار مسری است؛ آن‌قدر که کمتر پیش آمده که فردی که دچار آبله مرغان شده، با فرد سالم دیگری، برخورد هرچند کم و کوتاه داشته باشد و نفر دوم به این بیماری مبتلا نشود. تماس و دست دادن و تنفس در محیطی که فرد مبتلا در آن نفس می‌کشد، کافی است که سرایت بیماری صورت بگیرد و این چرخه انتقال ادامه داشته باشد. اما واقعا کسانی که یک‌بار به این بیماری مبتلا شده‌اند، از آن به بعد در‌برابر ویروس آبله مرغان ایمن هستند؟
سوالی که دکتر رمضانی به آن پاسخ می‌دهد: «بله همین‌طور است؛ یک‌بار ابتلا به بیماری آبله مرغان، فرد را در برابر ابتلای دوباره مصون می‌کند مگر این‌که در موارد بسیار محدود و معدود و در‌صورت تماس جدی با فرد مبتلا، ممکن است به صورت بدون علامت یا کم‌علامت مبتلا شویم که البته اتفاق نادری به حساب می‌آید.»
درمانی به نام گذر زمان
بر کسی پوشیده نیست که آنچه که آبله مرغان برای کودکان مبتلا به همراه دارد، بثورات پوستی، خارش و تب است که همه آنها بیشتر از آن‌که درمان قطعی داشته باشند، باید آرام شوند و به مرور زمان، کاهش پیدا کنند تا به رفع کامل برسند. واقعیت این است که در بین کودکان، درمان دارویی خاصی برای آبله مرغان وجود ندارد و توصیه نمی‌شود؛ هرچه هست باید اجازه بدهیم با گذر زمان و صبر، به آرامی این بیماری بگذرد و بهبود پیدا کند. در این میان، می‌توانیم صرفا از داروهایی مانند استامینوفن برای پایین آوردن تب که اتفاق خوشایندی در کودکی نیست و آنتی‌هیستامین و البته کرم‌ها و پمادهایی برای کم‌کردن التهاب دانه‌های پوستی و خارش آنها استفاده کنیم.
یک سرایت اجباری
خوب است بدانیم که به عنوان والدین یک کودک مبتلا به آبله مرغان ویا فرد مبتلا، لازم است که چه مدت زمانی در قرنطینه بمانیم تا فرد دیگری به این بیماری مبتلا نشود؛موضوعی دکتر آمیتیس رمضانی،متخصص بیماری‌های عفونی درباره آن به جام‌جم توضیح می‌دهد:« از زمان ابتلا تا زمان ظاهر شدن علامت‌های بیماری، چیزی بین ده تا بیست روز طول می‌کشد که به آن دوره کمون بیماری گفته می‌شود؛ دوره‌ای که امکان سرایت بالا است.
بعدازگذشت دروه کمون،برخی ازنشانه‌های خفیف مانند سردرد و شکم‌درد و…آغازمی‌شود که اوج دوره سرایت است وممکن است فرداحتمال آبله مرغان ندهد.ازاین دوره به بعد، علامت‌های اصلی بیماری یعنی دانه‌های کوچک تاول‌مانند خودشان رانشان می‌دهند؛اما پس ازگذشت چندروز این دانه‌ها خشک می‌شوند، زخم می‌شوند و به مرور می‌افتند که دقیقا در همین دوره زمانی، دیگر احتمال سرایت و انتقال وجود ندارد.»
دیدگاه