دیابت یک یا دو؟
هر دو نوعش ممکن است درکودکان بروز پیدا کند؛ اما نوع‌یک آن در کودکان مرسوم‌تر است؛ دیابتی که به دلیل اختلالات ژنتیکی وزمانی رخ می‌دهد که پانکراس قادر به تولید هورمون انسولین کافی‌نباشد. دیابتی که احتمالا لازم است برای همیشه ازانسولین استفاده کند، نظارت مداوم بر میزان قند خون وجود داشته باشد و مدیریت رژیم غذایی و ورزش جدی گرفته شود تا سطح قند خون، ازمیزان مجاز بالاتر نرود. دیابت نوع دو اما به میزان کمتری در بین کودکان شایع است و علت اصلی بروز این مشکل مصرف بیش‌ازحد انواع کربوهیدرات و چاقی است. البته که عادات غذایی اشتباه وتوجه نداشتن به میزان قند مصرفی درسبک زندگی کودکان و نوجوانان، می‌تواند احتمالا پدید آمدن این نوع از دیابت راهم بالا ببرد و خیلی اتفاق دور از انتظاری نباشد؛ به همان اندازه که پیشگیری و کنترل آن دور از انتظار نیست!
کودک من دیابت دارد؟
توجه به نشانه‌ها، ازمهم‌ترین مسائلی است که والدین می‌توانند به احتمال دیابت در کودک و نوجوان‌شان پی‌ببرند؛ «تکرر ادرار و شب‌ادراری، احساس تشنگی مداوم و کاهش وزن محسوس، از اصلی‌ترین نشانه‌هایی است که لازم است خیلی سریع کودک به پزشک متخصص ارجاع داده شود.» این را دکتر مهرزاد غلامپور، فوق‌تخصص غدد درون و متابولیسم می‌گوید و معتقد است برخی کودکان مبتلا به دیابت نوع یک، غذای خوب و قابل‌توجهی می‌خورند اما کاهش وزن دارند. کاهش وزنی که ممکن است از ناتوانی بدن در جذب انرژی صورت بگیرد. در این میان، اگر زایمان زودرس اتفاق افتاده است، مادر به دیابت بارداری مبتلا بود‌ه یا در اطرافیان نزدیک کودک، افرادی هستند که به دیابت مبتلا هستند، احتمال بروز دیابت در کودک بیشتر از حالت معمول است؛ بنابراین لازم است که هم به نشانه‌ها توجه بیشتری شود که شاید کودک درگیر دیابت نوع یک یا همان دیابت ژنتیکی است و هم کنترلی جدی بر رژیم غذایی و مواد مصرفی کودک داشته باشیم که به دلیل وجود احتمال وراثت بیماری دیابت نوع دو، او دیگر به بیماری مبتلا نشود.
چه بخوریم؟ چه نخوریم؟
مراعات نکردن رژیم غذایی، همان‌چیزی است که می‌تواند در دراز‌مدت، کودک را به تپش قلب، گیجی و ضعف، خواب‌آلودگی، دردهای شکمی و در مراحل بالاتر، آسیب‌های قلبی-عروقی وکلیوی دچار کند. برای همین است که توصیه می‌شود که تحت نظارت پزشک متخصص قرار بگیرند و علاوه بر توصیه‌های پزشکی لازم، رژیم غذایی کودکان هم جدی گرفته شود. البته که میزان مصرف کربوهیدارت، پروتئین وسایر گروه‌های غذایی به سن کودک و میزان فعالیتش بستگی دارد: «اما مواد مغذی غیرنشاسته‌ای مثل هویج، سبزیجات، فلفل، گوجه و کلم بروکلی و به‌طورکلی میوه‌ها و از طرف دیگر، منابع خوب پروتئینی مانند ماهی، تخم‌مرغ، پنیر، ماست و…ازآن دسته مواد غذایی قابل قبول(البته به مقدار مشخص)برای این کودکان است.»
زندگی تحت نظارت!
خوبی‌اش این است که به‌سادگی کنترل می‌شود و بدی‌اش هم این است که این کنترل باید همیشگی باشد. در واقع در بیماری دیابت، خواه در بزرگسالان و خواه در کودکان، نباید به دنبال درمان قطعی و رفع کامل بیماری بگردیم بلکه توصیه قریب به اتفاق متخصصان غدد، رعایت و نظارت بر سبک زندگی افراد است؛ عادت‌های غذایی و رفتاری از‌جمله پرهیز از مصرف قندهای مصنوعی و انجام هر روزه پیاده‌روی که می‌تواند قند خون کودک ونوجوان‌مان راهمیشه در یک مرز مشخص، معین و معقولی حفظ کند. البته در کودکان مبتلا به دیابت نوع یک، تزریق انسولین نیز باید درکنار سبک زندگی صحیح قرار بگیرد تا نتیجه‌بخش باشد. در این میان، حواس‌تان باشد که نشانه‌های اورژانسی را بشناسید تا درمواقع لزوم، بتوانید برخوردی صحیح در آن شرایط داشته باشید.ضمن این‌که نهادینه کردن فرهنگ صحیح مصرف موادغذایی مناسب وعلاقه‌مندی به انجام ورزش وفعالیت درخانواده، خیلی بهتر ازبکن و نکن‌های همیشگی ووقت وبی‌وقت به کودکی است که شاید خیلی درک درستی ازوضعیتی که درآن قرار دارد، نداشته باشد.
دیدگاه